Basic HTML Version
όπλο, να αναζητούν όπλα με μεγάλη ισχύ.
Η ισχύς ή ενέργεια ενός πυροβόλου
όπλου μετριέται σε Joule και έχει άμεση σχέ-
ση με τον τύπο του πυρομαχικού που χρησι-
μοποιεί. Τον τύπο του πυρομαχικού τον κα-
θορίζουν αρκετές παράμετροι, όπως το σχή-
μα και το μέγεθος του κάλυκα, η πυρίτιδα
του φυσιγγίου, η ποσότητα της πυρίτιδας, ο
τύπος και ο μορφή της βολίδας κ.ά., καθώς
και οι δεκάδες πιθανοί συνδυασμοί αυτών
των παραμέτρων. Επίσης, την ενέργεια (ισχύ)
της βολίδας μπορούν να την επηρεάσουν
δεκάδες παράγοντες, όπως το μήκος της
κάννης, ο αριθμός των ραβδώσεών της και
το βήμα τους, ο βαλιστικός συντελεστής της
βολίδας, η θερμοκρασία περιβάλλοντος και
πολλοί άλλοι. Ολοι είναι αντικείμενο επιστη-
μονικής έρευνας, αλλά εδώ, για να απλου-
στεύσουμε τα πράγματα, θα εστιάσουμε στη
σχέση της ισχύος με έναν από τους σημαντι-
κότερους παράγοντες καθορισμού της: Το
διαμέτρημα.
Κάθε βολίδα που βλήθηκε από ένα όπλο,
έχει κινητική ενέργεια. Την υπολογίζουμε με
τον τύπο:
E = 1/2 * mv
2
όπου Ε η κινητική ενέργεια σε Joule, m η
μάζα της βολίδας και v η ταχύτητα του σώ-
ματος. Επειδή, όπως βλέπουμε, η κινητική
ενέργεια της βολίδας (και γενικά κάθε κινού-
μενου σώματος) εξαρτάται όχι από την ταχύ-
τητα, αλλά από το τετράγωνο της ταχύτητας,
έστω και μία μικρή αύξηση στην προωστική
δύναμη της βολίδας και άρα στην ταχύτητα
εξόδου της από την κάννη, μπορεί να δώσει
μία σημαντικά μεγαλύτερη ισχύ. Για παρά-
δειγμα, η διάμετρος και το μήκος του κάλυκα
του πυρομαχικού 9x19 Parabellum τού επι-
τρέπουν να χωράει σχεδόν διπλάσια πυρίτιδα
από αυτή που χωράει ο κάλυκας του πυρο-
μαχικού 0,45 ACP (Automatic Colt Pistol):
2.356 κυβικά εκατοστά έναντι 1.218. Η δι-
πλάσια ποσότητα πυρίτιδας προωθεί τη βολί-
δα με μεγαλύτερη ταχύτητα και, σύμφωνα
με τον παραπάνω τύπο, του μεταδίδει πολύ
μεγαλύτερη ενέργεια.
Ιδού και ένα δεύτερο παράδειγμα με δύο
κάλυκες ίδιου διαμετρήματος: Το μητρικό .44
Special και το .44 Magnum (που είναι μία επι-
μήκυνση του πρώτου). Και τα δύο έχουν ίδια
διάμετρο αλλά διαφορετικό μήκος: 29mm
και 32,6mm αντίστοιχα. Παρ’ όλο που η δια-
φορά μοιάζει μικρή, έχει τεράστια επίπτωση
στην ενέργεια της βολίδας, διότι η διαφορά
στην ποσότητα πυρίτιδας (2.356κ.ε. και
3.098κ.ε.), άρα και στην ταχύτητα της βολί-
δας, αυξάνει γεωμετρικά την ενέργεια της
τελευταίας.
Δείτε στους ένθετους πίνακες πραγματικά
στοιχεία από πυρομαχικά διαφόρων διαμε-
τρημάτων (με βάση μετρήσεις των εταιρειών
ή φορέων που αναγράφονται στη στήλη των
πηγών), για να πάρετε μία γεύση της σχέσης
του διαμετρήματος με την
ισχύ της βολίδας. Σημειώ-
στε ότι επειδή η ενέργεια
ενός βλήματος εξαρτά-
ται, όπως είπαμε από
πολλούς άλλους παράγο-
ντες, οι τιμές που δίνονται
στους πίνακες δεν αντιστοιχούν ακριβώς σε
αυτές που υπολογίζει ο απλός τύπος μας.
Στον πίνακα με τα διαμετρήματα των πι-
στολιών, ξεχωρίζουν από τη γενική τάση αύ-
ξησης της ισχύος τα 5,7x28, 7,62x25 και .357
SIG. Αυτό το παράδοξο συμβαίνει λόγω του
σχήματος των συγκεκριμένων καλύκων. Οι
κατασκευαστές αυτών επέλεξαν, αντί του
κοινού κάλυκα, να χρησιμοποιήσουν κάλυκες
σε σχήμα μπουκαλιού (bottleneck). Αυτοί,
έχοντας άμεση σχέση με τα μεγαλύτερα πο-
λεμικά πυρομαχικά, καταφέρνουν, βάσει του
φαινομένου του Βεντούρι, να μεταδώσουν
μεγαλύτερη ισχύ στο βλήμα. Το φαινόμενο
Βεντούρι είναι υπεύθυνο γι’ αυτή τη θεαματι-
κή αύξηση της ενέργειας: Σύμφωνα μ’ αυτό,
όταν ένα ρευστό (στην περίπτωσή μας, τα
αέρια πυροδότησης) που βρίσκεται σε χώρο
με δεδομένη διατομή (βάση του κάλυκα),
αναγκαστεί να περάσει σε έναν χώρο με μι-
κρότερη διατομή (στένωμα του κάλυκα τύ-
που «λαιμού μπουκαλιού»), αυξάνει την τα-
χύτητά του ευθέως ανάλογα με τη μείωση
της διατομής του αγωγού. Σκόπιμα δίνουμε
τον ορισμό του φαινομένου μ’ αυτόν τον
τρόπο (στην πραγματικότητα, αναφέρεται
στη διαφορά πίεσης), ώστε να προσεγγίσου-
με τη μεταβολή της ενέργειας από πλευράς
ταχύτητας. Αρα, τα αέρια που παράγονται
από την πυροδότηση με μία απλή κατασκευή
αποκτούν πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα και με
τη σειρά τους προωθούν τη βολίδα με μεγα-
λύτερη ταχύτητα. Αυτού του τύπου κάλυκες
αποτελούν τη μειονότητα σε χρήση πιστο-
λιών σε σχέση με τα πυρομαχικά τα οποία
χρησιμοποιούν κοινούς κάλυκες. Ετσι, λοι-
πόν, είδαμε, πως το σχήμα ενός κάλυκα έχει
και αυτό άμεση σχέση με την ισχύ ενός πυ-
ρομαχικού. Στα διαμετρήματα των πυρομαχι-
κών περιστρόφου παρατηρούμε, κι εδώ, δύο
περιπτώσεις ραγδαίας αύξησης ενέργειας.
Πρόκειται για τα .357 Magnum και .44 Mag-
num. Και τα δύο αυτά πυρομαχικά χρησιμο-
ποιούν μακρύτερους κάλυκες σε σχέση με
τα μητρικά διαμετρήματα και βασίζονται στην
ωμή δύναμη εκτόνωσης των αερίων για να
προωθήσουν με μεγαλύτερες ταχύτητες τις
βολίδες τους. Το .357 Magnum έχει ως πρό-
γονο το .38 Special. Αν και το διαμέτρημα
φαίνεται να είναι διαφορετικό, στην πραγμα-
τικότητα, τόσο οι βολίδες όσο και οι κάλυκες
και των δύο τύπων έχουν ακριβώς την ίδια
ΑΣΦΑΛΕΙΑ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
65
ΠΥΡΟΒΟΛΑ ΟΠΛΑ Γ ΙΑ ATOMIKH ΑΜΥΝΑ
Περίστροφο στο
οποίο απεικονίζονται
τα βασικά μέρη του.
Το υψηλών επιδό-
σεων σκοπευτικό
πιστόλι USPSA της
STI International.
Το περίστροφο λειτουργεί ως ενιαίο σύνολο και δεν
έχει αφαιρούμενα κομμάτια που μπορεί να λύσει ο
χρήστης του όπλου. Μπορεί, όμως, να λυθεί από
επαγγελματίες οπλουργούς.
“