COMPUTER ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
9
ADWARE, SPYWARE Ή ΜΗΠΩΣ
TROJAN;
Αγαπητό περιοδικό,
Χρησιμοποιώ πολλά δωρεάν προ-
γράμματα, τα οποία όμως έχουν διαφη-
μίσεις, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που
μου αλλάζουν την αρχική σελίδα στο
Ιnternet, την προεπιλεγμένη μηχανή ανα-
ζήτησης και μου κάνουν άνω κάτω τον
browser. Το ερώτημα είναι: μόνο αυτό
κάνουν; Διότι εάν πρόκειται για διαφημί-
σεις, μπορεί να τις ανεχτώ ή να απαλλα-
γώ από τις μπάρες στον Internet Explorer
και να επαναφέρω την αρχική σελίδα
μου. Το ερώτημά μου είναι μήπως εγκα-
θιστούν κάποιον ιό και τελικά τι είναι
spyware, adware και Trojan; Μήπως ο
υπολογιστής μου με κατασκοπεύει και
δεν το ξέρω;
Πολλά προγράμματα είναι διαθέσι-
μα δωρεάν, εάν μπορείτε να ανεχθείτε
μερικές διαφημίσεις στην οθόνη. Αυ-
τό φαίνεται μία λογική προσέγγιση,
αλλά συχνά υπάρχει κάτι περισσότερο
απ' ό,τι βλέπετε, αφού μερικά δωρεάν
προγράμματα όχι μόνο σας παρου-
σιάζουν διαφημίσεις, αλλά συλλέγουν
πληροφορίες και για τις συνήθειές
σας στο Internet. Τα πρώτα προγράμ-
ματα αναφέρονται γενικά ως adware,
επειδή σας παρουσιάζουν διαφημί-
σεις. Τα τελευταία είναι γνωστά ως
spyware, επειδή σας κατασκοπεύουν
συλλέγοντας πληροφορίες για τις δρα-
στηριότητές σας. Τα προγράμματα
αυτά –εφόσον γίνονται αντιληπτά, φυ-
σικά– θα πρέπει να αποφεύγονται, κα-
θώς εισβάλλουν στα προσωπικά δε-
δομένα σας και μπορούν να κατανα-
λώσουν τεράστια ποσά bandwidth κα-
τά την αναφορά των ευρημάτων τους.
Ένα πρόγραμμα adware είτε σας
παρουσιάζει διαφημίσεις, ενόσω το
χρησιμοποιείτε, είτε καταγράφει πλη-
ροφορίες για τις on-line προτιμήσεις
σας. Εξαρτάται από τους ενδοια-
σμούς του προμηθευτή ως προς το
εάν αυτή η δραστηριότητα του προ-
γράμματος συνδέεται με τα προσωπι-
κά στοιχεία σας. Ένα πρόγραμμα
spyware σχεδόν σίγουρα καταγράφει
αυτές τις πληροφορίες και τις στέλνει
στους ιδιοκτήτες του, υποβιβάζοντας
με αυτόν τον τρόπο τη σύνδεσή σας
στο Δίκτυο και εισβάλλοντας στα προ-
σωπικά δεδομένα σας.
Εφόσον υποψιάζεστε κάτι περίερ-
γο, καλό είναι να σκανάρετε σε βάθος
τον υπολογιστή σας με κάποιο καλό
πρόγραμμα που να μπορεί να ανιχνεύ-
ει όλων των ειδών της απειλές, ιούς,
worms, Trojans, adware, spyware, αλ-
λά και rootkits. Η διάκριση μεταξύ
adware και spyware είναι επομένως
εύκολη, αλλά είναι δύσκολο να εφαρ-
μοστεί στην πράξη καθώς υπάρχουν
διάφορα επίπεδα «κατασκοπίας». Κά-
ποιο πρόγραμμα μπορεί απλώς να
στέλνει πληροφορίες στους ιδιοκτή-
τες του για να τους ενημερώσει ότι
έχετε παλαιότερη έκδοσή του και να
σας στέλνουν ένα e-mail για προσφο-
ρά αναβάθμισης. Αυτό μάλλον εμπί-
πτει στον ορισμό του aware, αφού, αν
και είναι ενοχλητικό, πιθανώς όταν κα-
τεβάσατε το πρόγραμμα να δώσατε
εσείς οι ίδιοι το e-mail σας. Εντού-
τοις, εάν το πρόγραμμα καταγράφει
τα sites που επισκέπτεστε και τα προ-
γράμματα που χρησιμοποιείτε, αυτή η
εισβολή στην προσωπική σας ζωή εί-
ναι απαράδεκτη και του αξίζει η ετικέ-
τα του spyware. Εάν το πρόγραμμα
συλλέγει πληροφορίες πιστωτικών
καρτών, κωδικών ασφαλείας, e-mails
από τις επαφές σας, τότε είναι Trojan.
Ένα καλό πρόγραμμα firewall θα
εμποδίσει τα περισσότερα κακόβουλα
προγράμματα να στέλνουν στοιχεία
μέσω του Διαδικτύου. Η δωρεάν έκ-
δοση του ZoneAlarm
κάνει με επιτυχία αυτήν τη δου-
λειά, αφού σας επιτρέπει να ρυθμίσε-
τε τα δικαιώματα πρόσβασης για κάθε
πρόγραμμα που έχετε εγκατεστημένο
στον υπολογιστή σας. Έτσι, αν κάποιο
άγνωστο πρόγραμμα ζητήσει πρό-
σβαση στο Internet, μπορείτε να την
αρνηθείτε έως ότου επιβεβαιώσετε τι
ακριβώς είναι.
Αν θέλετε να μείνετε μακριά από
προγράμματα adware και spyware,
σας προτείνουμε το Ad-aware, το
οποίο διατίθεται δωρεάν και είναι δια-
θέσιμο από το
Το
πρόγραμμα παρέχει παρόμοια λει-
τουργικότητα με ένα antivirus, με τη
διαφορά ότι αυτό ανιχνεύει και αφαι-
ρεί spyware αντί για ιούς. Μπορείτε
μάλιστα να θεωρήσετε το spyware δυ-
νητικά πιο επιβλαβές από ορισμένους
ιούς. Οι ιοί τείνουν να καταστρέψουν
το σύστημά σας, ενώ το spyware συλ-
λέγει τα προσωπικά στοιχεία σας και
τα μεταφέρει σε αγνώστους στην άλ-
λη άκρη του κόσμου. Το εάν αυτά τα
στοιχεία είναι χρήσιμα σε αυτούς που
τα λαμβάνουν, είναι άλλο θέμα. Η δια-
φοροποίηση μεταξύ ιών και spyware/
adware απορρέει από τον τρόπο εξέ-
λιξης των δύο προβλημάτων, όμως
υπάρχουν αρκετά κοινά σημεία. Οι ιοί
έχουν προγραμματιστεί έτσι ώστε όχι
μόνο να αντιγράφουν τους εαυτούς
τους, αλλά και να στέλνουν πληροφο-
ρίες για το PC στο οποίο έχουν παρει-
σφρήσει και τους χρήστες του. Τα
Trojans, από την άλλη, χρησιμοποιού-
νται για να εξαγάγουν προσωπικά
στοιχεία για διαφημιστικούς ή εγκλη-
ματικούς λόγους.
ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ
Μία κλασική απάτη e-mail αλυσίδας. Εάν λάβετε ένα τέτοιο ή παρόμοιο χιουμοριστικό ή
δακρύβρεχτο e-mail σκεφτείτε λογικά: πώς είναι δυνατόν να πληρωθείτε εάν το
προωθήσετε; Σας ζήτησε κάποιος τα στοιχεία σας; Πού θα σας βρει; Από την άλλη, πώς
είναι δυνατόν να έχετε καλή τύχη εάν προωθήσετε το e-mail; Εάν βέβαια, πιστεύετε
στο κακό μάτι και στον... Άγιο Βασίλη, τι να πούμε; Κάντε ό,τι καταλαβαίνετε. Μην
απορήσετε πάντως όταν το inbox σας γεμίσει σκουπίδια και αναρωτηθείτε πού βρήκαν
το e-mail σας. Ρίξτε μία ματιά στο αρχικό e-mail απάτη για να δείτε πόσα εκατοντάδες
ή ακόμη και χιλιάδες e-mails όπως και το δικό σας έχουν μαζευτεί. Έχετε υπόψη σας
ότι τέτοιες λίστες κοστίζουν ακριβά στη μαύρη αγορά του Internet.