”
COMPUTER ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
16
M
ία ερώτηση που ακούω τον τελευταίο καιρό συχνά είναι η εξής: «Ποια ηλικία
είναι κατάλληλη για να πάρω στο παιδί μου υπολογιστή;» Η απάντηση σε αυ-
τήν την ερώτηση θα πρέπει κανονικά να δοθεί από έναν παιδοψυχολόγο,
ωστόσο τα πράγματα είναι πιο σύνθετα απ’ όσο φαίνονται.
Θυμάμαι ένα βίντεο που είχα δει πριν από καιρό, στο οποίο ένας περήφανος
πατέρας έδωσε πρώτα στο παιδί του (δεν πρέπει να ήταν πάνω από δύο
ετών) ένα iPad και του έδειξε πώς να κάνει zoom σε μία φωτογραφία. Ξέρε-
τε, εκείνη την κίνηση «τσιμπίματος» με τα δύο δάχτυλα. Το παιδί το «έπιασε» αμέσως και άρχισε
να μεγαλώνει και να μικραίνει τις φωτογραφίες. Έπειτα, ο γονιός έδωσε στο παιδί ένα κανονικό
περιοδικό με φωτογραφίες. Μπορείτε να φανταστείτε τη συνέχεια: Το παιδί, μη μπορώντας να
ξεχωρίσει το iPad από το χαρτί, προσπάθησε ξανά να μεγεθύνει τις φωτογραφίες του περιοδι-
κού με τα δάχτυλά του. Η απογοήτευση στο πρόσωπό του όταν δεν τα κατάφερε, ήταν εμφανής.
Οι έρευνες έχουν δείξει ότι ένα παιδί μπορεί να ξεκινήσει να εξοικειώνεται με τις νέες τεχνολο-
γίες από τα 3 με 4 χρόνια του. Αυτό σημαίνει ότι σε αυτήν την ηλικία είναι σε θέση να καταλαβαί-
νει ότι αυτό που συμβαίνει στην οθόνη (laptop ή tablet) ή αυτό που βλέπει σε μία τηλεόραση, δεν
είναι πραγματικό και μπορεί να αντιλαμβάνεται την έννοια της διαδραστικότητας: πατάω με το
ποντίκι ή αγγίζω ένα σημείο της οθόνης και συμβαίνει κάτι.
Σε όλους όσοι με ρωτούν, αναφέρω ότι τα παιδιά δεν μαθαίνουν υπολογιστές (δηλαδή, πώς
λειτουργούν), αλλά τη χρήση τους, πώς δηλαδή μπορούν να τους αξιοποιήσουν ως ένα εργα-
λείο που θα τα βοηθήσει να μάθουν, να δημιουργήσουν και να διασκεδάσουν. Οι νέες τεχνολο-
γίες είναι παντού και είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Το Internet είναι πανταχού
παρόν και είναι χωρίς αμφιβολία το απόλυτο εργαλείο αναζήτησης και μάθησης (αρκεί να χρησι-
μοποιείται σωστά, αλλά αυτό είναι μία άλλη ιστορία).
Επιπλέον, το πιο σημαντικό όλων είναι ο υπολογιστής να μην παίζει το ρόλο της νταντάς, δη-
λαδή να μην υποκαθιστά το γονιό, όπως πολλές φορές κάνει η τηλεόραση: «Βάζω το παιδί μου
μπροστά σε μία οθόνη με τις ώρες, για να με αφήνει ήσυχο». Αυτή η λογική είναι απαράδεκτη και
δεν θα αναφέρω εδώ τις έρευνες που έχουν γίνει με τα αρνητικά –και πολλές φορές μη ανα-
στρέψιμα– αποτελέσματα της πολύωρης έκθεσης ενός παιδιού σε μία οθόνη (και όχι, δεν ανα-
φέρομαι στην ακτινοβολία, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα).
Αμέτρητες φορές έχω ακούσει το αμίμητο «κρύβω το Xbox/το PlayStation στο πατάρι για να
μην το βρει ο γιος μου». Ενώ, δηλαδή, του το αγόρασες όταν ήταν πέντε ετών, τώρα ξαφνικά
αποφάσισες ότι κάνει κακό να κάθεται με τις ώρες και να παίζει. Είναι σαν τα πατατάκια. Από τη
μία εθίζουμε τα παιδιά μας σε αυτά και μετά, σε μία στιγμή «επιφοίτησης», αντιλαμβανόμαστε
πόσο κακό κάνουν. Εάν επιτρέψετε σε ένα πεντάχρονο παιδί να έχει το δικό του υπολογιστή και
μάλιστα στο δωμάτιό του, το παιχνίδι θα έχει χαθεί. Θα είναι μόνιμα κολλημένο σε μία οθόνη και
μετά ούτε που θα σας δίνει σημασία. Αυτά είναι τα αποτελέσματα των υπολογιστών (και τώρα
πια των Smartphones)-νταντάδων.
Ναι στις νέες τεχνολογίες λοιπόν. Φυσικά και πρέπει τα παιδιά να μάθουν να χρησιμοποιούν
υπολογιστή. Αρκεί βεβαίως να γίνεται σωστά και όχι ανεξέλεγκτα.
Οι υπολογιστές δεν είναι το εργαλείο του μέλλοντος, όπως λέγαμε κάποτε, αλλά του πα-
ρόντος.
Γιώργος Αθανασιάδης
Όχι στους υπολογιστές-
νταντάδες
Παιδί και νέες τεχνολογίες
Το πιο σημαντικό
είναι ο υπολογιστής
να μην παίζει το
ρόλο της νταντάς,
δηλαδή να μην
υποκαθιστά το
γονιό, όπως πολλές
φορές κάνει η
τηλεόραση.
καιροί
