COMPUTER ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
58
περιορισμοί και ο γονικός έλεγχος στον οι-
κιακό υπολογιστή. Σκεφτείτε τη δουλειά
σας. Αν στο γραφείο σας χρησιμοποιείτε
υπολογιστή, αναλογιστείτε τι κάνετε κάθε
φορά που τον ανοίγετε: δίνετε το προσω-
πικό σας username και password. Σε μια
εταιρεία αυτό το κάνετε για να μπείτε στο
domain της και να μπορέσετε να χρησιμο-
ποιήσετε το e-mail σας, αλλά και να έχετε
πρόσβαση στο δίκτυο και στο Internet (να
συνδεθείτε, δηλαδή, στον Exchange
Server). Ωστόσο, με τον τρόπο αυτό στην
πραγματικότητα ο administrator του δικτύ-
ου καταχωρεί δικαιώματα χρήσης μέσα
στο εταιρικό δίκτυο, επιτρέποντας πρό-
σβαση εκεί που θέλει και απαγορεύοντας
εκεί που δεν θέλει. Το ίδιο ακριβώς μπορεί
να συμβεί και τοπικά στον ίδιο υπολογιστή
με τους λογαριασμούς χρήστη. Επομένως,
το πρώτο βήμα για το γονικό έλεγχο ή τον
έλεγχο πρόσβασης και χρήσης των
Windows είναι η δημιουργία πολλαπλών
λογαριασμών χρήστη και η εκχώρηση των
σχετικών δικαιωμάτων. Θυμηθείτε ότι
εσείς είστε ο administrator και έχετε απε-
ριόριστα δικαιώματα πάνω στον υπολογι-
στή και το Internet. Ας τα πάρουμε όμως
από την αρχή, για να μπορέσετε να μπείτε
στο νόημα πιο εύκολα.
Τα πρώτα χρόνια κυκλοφορίας των λει-
τουργικών συστημάτων Windows η ασφά-
λεια δεν ήταν το κύριο ζήτημα που ετίθετο
όσον αφορά στην κοινή χρήση υπολογι-
στών, οπότε η αναγκαιότητα για δημιουρ-
γία ξεχωριστών λογαριασμών χρηστών πή-
γαζε κυρίως από την επιθυμία κάθε χρή-
στη να έχει τις δικές του προσωπικές ρυθ-
μίσεις (π.χ. περιβάλλον εργασίας) κάθε
φορά που συνδεόταν. Φυσικά, με τους λο-
γαριασμούς χρήστη που θα δημιουργήσε-
τε επιτυγχάνεται και αυτό, δηλαδή ο γιος
σας δεν θα μπορεί να βλέπει τα έγγραφα
και τα αρχεία της κόρης σας, και κανένας
δεν θα μπορεί να βλέπει τα δικά σας (ενώ
εσείς μπορείτε να βλέπετε τα πάντα), τη
στιγμή που ο καθένας θα μπορεί να έχει το
δικό του φόντο και ρυθμίσεις στα
Windows, ακόμα και τις δικές του αγαπη-
μένες σελίδες στον browser.
Συνεχίζοντας το ταξίδι μας στο παρελ-
θόν, θυμόμαστε ότι μετά την ευρύτατη
ανάπτυξη των δικτύων και του Internet, η
εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των
υπολογιστικών συστημάτων έγινε το κύριο
ζητούμενο. Οι ξεχωριστοί λογαριασμοί συ-
νέβαλαν στην ενίσχυση της ασφάλειας των
προσωπικών στοιχείων που κάθε χρήστης
επιθυμούσε να διαφυλάξει. Τα Windows
NT ήταν το πρώτο λειτουργικό σύστημα
που καθιέρωνε εκτεταμένες πολιτικές
ασφάλειας σε εταιρικό, βέβαια, περιβάλ-
λον. Σε επίπεδο λειτουργικών συστημάτων
clients, τα Windows 2000 ήταν το πρώτο
λειτουργικό που παρείχε εκτενείς δυνατό-
τητες ρύθμισης όλων των παραμέτρων
ασφάλειας, ανάλογα με το λογαριασμό κά-
θε χρήστη που εισερχόταν στο σύστημα.
Σήμερα τα Windows, λειτουργώντας είτε
αυτόνομα είτε σε περιβάλλον εταιρικού δι-
κτύου σε συνδυασμό με λειτουργικά συ-
στήματα server (ο Exchange που λέγαμε
πιο πάνω), μας παρέχουν την ευχέρεια
πλήρους διαμόρφωσης των συνθηκών
ασφάλειας που επιθυμούμε, μέσω των ξε-
χωριστών λογαριασμών χρήστη (User
Accounts) και των πολιτικών ομάδων
(
Group Policy) που μπορούμε να εφαρμό-
σουμε.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΧΡΗΣΤΗ
Ο λογαριασμός χρήστη καθορίζει τις
ενέργειες που μπορεί να εκτελέσει ένας
χρήστης στα Windows. Σε αυτόνομο PC ή
σε υπολογιστή που είναι μέλος ενός
workgroup ορίζει τα προνόμια που εκχω-
ρούνται σε κάθε χρήστη. Σε υπολογιστή
που είναι μέλος ενός domain δικτύου (π.χ.
στο εταιρικό περιβάλλον της εργασίας
σας) ο χρήστης πρέπει να είναι μέλος μίας
τουλάχιστον ομάδας. Οι άδειες και τα δι-
καιώματα που παραχωρούνται σε μία ομά-
δα, εκχωρούνται και στα μέλη της.
Με τους λογαριασμούς χρήστη ο καθέ-
νας έχει την ευχέρεια, λοιπόν, να διαμορ-
φώσει το σύστημά του, ανάλογα με τις επι-
θυμίες του: μπορεί να καθορίσει την εμφά-
νιση των Windows και της επιφάνειας ερ-
γασίας, να διατηρεί ξεχωριστούς καταλό-
γους με αγαπημένα sites και πρόσφατα
επισκεφθείσες ιστοσελίδες, ενώ προστα-
τεύονται καλύτερα οι προσωπικές ρυθμί-
σεις που πραγματοποιεί στο PC (π.χ. εμ-
φάνιση ή όχι των κρυμμένων φακέλων του
συστήματος).
Παράλληλα, διατηρεί το δικό του φάκε-
λο Documents, στον οποίο μπορεί να προ-
στατεύει προσωπικά αρχεία του με τη χρή-
ση κωδικού ασφαλείας, να εισέρχεται τα-
χύτατα στο σύστημα, ενώ η εναλλαγή με-
ταξύ των χρηστών υλοποιείται απλά, χωρίς
να απαιτείται το κλείσιμο των εφαρμογών
που εκτελεί ο καθένας.
Ποιοι λογαριασμοί χρηστών υπάρχουν
και τι θα πρέπει να κάνετε εσείς ως διαχει-
ριστής;
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ
Σε αυτόνομο PC ή σε απλό μέλος
workgroup, η διαχείριση όλων των λογα-
ριασμών γίνεται μέσω του εργαλείου Λο-
γαριασμοί Χρηστών (User Accounts), το
οποίο προσπελαύνετε, επιλέγοντας Εκκί-
νηση>Πίνακας Ελέγχου>Λογαριασμοί
Χρηστών.
Από εκεί μπορείτε να δημιουργήσετε νέ-
ους λογαριασμούς, να τροποποιήσετε
τους υπάρχοντες και να αλλάξετε τον τρό-
πο εισαγωγής στο σύστημα. Αν επιλέξετε
τη δημιουργία ενός νέου λογαριασμού, κά-
νοντας κλικ στο Προσθήκη, εμφανίζεται ο
σχετικός wizard. Τα βασικά στοιχεία του
λογαριασμού που θα πρέπει να καθορίσε-
τε, είναι το όνομα χρήστη και ο τύπος του
λογαριασμού, δηλαδή αν θα είναι διαχειρι-
στικός ή περιορισμένος. Έπειτα, το μόνο
που χρειάζεται, είναι το πάτημα του πλήκ-
τρου Create Account και ο λογαριασμός
έχει δημιουργηθεί.
Εάν από το παράθυρο Λογαριασμοί χρη-
στών κάνετε κλικ στο Αλλαγή ρυθμίσεων
ελέγχου λογαριασμού χρήστη, έχετε την
ευχέρεια πολλαπλής τροποποίησης του
επιλεγμένου λογαριασμού. Για παράδειγ-
μα, υπάρχει η δυνατότητα αλλαγής του
ονόματος ή του κωδικού ασφάλειας, της
συνοδευτικής εικόνας, ακόμα και διαγρα-
φής του ίδιου του λογαριασμού, εφόσον
βέβαια δεν χρησιμοποιείται τη δεδομένη
στιγμή.
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Μία γενική τεχνική με την οποία καθίσταται εφικτή η επεξεργασία τοπικών λογαρια-
σμών χρηστών, είτε ο υπολογιστής είναι αυτόνομος είτε ανήκει σε workgroup ή
domain, είναι η χρήση ενός συγκεκριμένου διαχειριστικού εργαλείου
(
Administrative Tool) που συνοδεύει τα Windows (από την εποχή των XP). Πρόκει-
ται για το εργαλείο Διαχείριση Υπολογιστή (Computer Management), το οποίο βρί-
σκεται στον Πίνακα Ελέγχου και συγκεκριμένα στο Σύστημα και Ασφάλεια>Εργα-
λεία διαχείρισης. Κάθε χρήστης έχει τη δυνατότητα ένταξης σε κάποια τοπική ομά-
δα. Ας αναφέρουμε, ενδεικτικά, μερικές: Administrators για πλήρη πρόσβαση,
Backup Operators για εκτέλεση εργασιών λήψης εφεδρικών αντιγράφων, παρακά-
μπτοντας πολιτικές ασφάλειας, Power Users με διαχειριστικά προνόμια, αλλά χωρίς
να είναι σε θέση να τροποποιήσουν λογαριασμούς χρηστών, Users που μπορούν
να τρέχουν τα ήδη εγκατεστημένα προγράμματα στον υπολογιστή κ.ά.
Από το αριστερό πλαίσιο του Computer Management και επιλέγοντας Χρήστες,
ενεργοποιούνται στο μενού Ενέργεια οι επιλογές Νέος Χρήστης, μέσω των οποίων
εισάγουμε νέους τοπικούς λογαριασμούς χρηστών ή νέες τοπικές ομάδες (στην
ενότητα Ομάδες).
COMPUTER MANAGEMENT