33
δούμε εξειδικευμένα προγράμματα για εκεί-
νους που ζητούν περισσότερα. Να αναφέρου-
με, επίσης, ότι και στην αντίπερα όχθη, υπάρ-
χουν BitTorrent clients όπως ο BitComet,
που υποστηρίζουν κατέβασμα μέσω HTTP και
FTP, όπως οι κοινοί download managers.
ΒΑΣΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Το BitTorrent είναι ένα πρωτόκολλο
ανταλλαγής αρχείων μέσω δικτύων P2P και
στα δίκτυα αυτά δεν υπάρχει κεντρικός
server, αλλά απλώς κόμβοι (peers). Είναι εύ-
λογο ότι για να λειτουργήσει το δίκτυο, κάθε
κόμβος συνεισφέρει ένα μέρος από την υπο-
λογιστική ισχύ, το χώρο αποθήκευσης και το
bandwidth που διαθέτει. Οι κόμβοι λαμβά-
νουν πληροφορίες σχετικά με το κατέβασμα
του αρχείου που θέλουν από τον tracker –
έναν ειδικό server με τον οποίο επικοινωνούν
περιοδικά. Είναι, επίσης, προφανές ότι ο
tracker είναι ο «αδύναμος κρίκος» του όλου
οικοδομήματος, αφού η λειτουργία του δικτύ-
ου BitTorrent εξαρτάται από τη δική του λει-
τουργία. Oμως, όπως θα δούμε στη συνέχεια,
έχουν βρεθεί τρόποι ώστε να ξεπεραστεί εν
μέρει το πρόβλημα. Το σύνολο των κόμβων
που καταγίνονται με το κατέβασμα του ίδιου
αρχείου είναι γνωστοί ως swarm ή σμήνος.
Oσοι από τους κόμβους κατέχουν ολόκληρο
το αρχείο και το καθιστούν διαθέσιμο στους
άλλους, είναι γνωστοί ως seeders. Υπάρχουν,
όμως, και κόμβοι οι οποίοι είτε κατεβάζουν
πολύ περισσότερα από όσα ανεβάζουν είτε
δεν έχουν στην κατοχή τους ολόκληρο το αρ-
χείο που ανεβάζουν. Οι «αδύναμοι» αυτοί
κόμβοι είναι γνωστοί ως leechers. Η βασική,
πάντως, λειτουργία ενός torrent client, είναι
να διαβάζει το αρχείο .torrent και στη συνέ-
χεια, με βάση τις πληροφορίες που περιέχο-
νται σε αυτό, να λειτουργεί ως κόμβος μέσα
στο αντίστοιχο swarm. Εκτός, όμως, από αυ-
τή τη βασική λειτουργία, υπάρχουν πολλά χα-
ρακτηριστικά τα οποία κάνουν πιο αποδοτικά
τα downloads, αλλά και πιο άνετη για το χρή-
στη τη διαδικασία.
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ
Ο χρήστης ενός torrent client τις περισσό-
τερες φορές δεν ασχολείται με τα παραπάνω.
Απλώς κατεβάζει από κάποιο site ένα μικρό
αρχείο με κατάληξη .torrent, το οποίο περιέ-
χει τις απαραίτητες πληροφορίες για το κατέ-
βασμα του αρχείου που τον ενδιαφέρει και
κατόπιν φορτώνει αυτό το μικρό αρχείο στον
torrent client. Παρ’ όλα αυτά, οι σύγχρονοι
torrent clients εξελίσσονται διαρκώς απο-
κτώντας νέες δυνατότητες προς όφελος του
χρήστη, άλλες από τις οποίες είναι εμφανείς
σε αυτόν και άλλες δρουν στο παρασκήνιο.
Βασικά, οι νέες δυνατότητες εστιάζουν σε
τρεις τομείς: Ευκολότερη εγκατάσταση σε δί-
κτυα, αποδοτικότερο downloading σε δύσκο-
λες συνθήκες και μεγαλύτερη ευχρηστία.
Στον τομέα της εγκατάστασης, υιοθετούνται
τεχνολογίες όπως οι UPnP (Universal Plug
and Play) και NAT Traversal. Το UPnP είναι
ένα πρωτόκολλο που χρησιμοποιείται για την
εύκολη επικοινωνία συσκευών οι οποίες προ-
στίθενται σε ένα δίκτυο. Στην περίπτωση των
torrent clients, το UPnP χρησιμοποιείται για
την προώθηση μία θύρας σε έναν router χω-
ρίς να χρειάζεται να ανοίξει αυτή χειρωνακτι-
κά. Παρενθετικά να πούμε ότι υπάρχει και η
τεχνολογία NAT-PMP (NAT Port Mapping
Protocol), η οποία αποτελεί μια εναλλακτική
λύση προς το UPnP, που δημιουργήθηκε από
την Apple. Δεν υποστηρίζεται όμως ευρέως
όπως το UPnP. Το NAT Traversal είναι το
όνομα για κάποιες τεχνικές δημιουργίας συν-
δέσεων οι οποίες διαπερνούν NAT gateways.
Οταν δουλεύουν, βοηθούν στο ξεπέρασμα
προβλημάτων τα οποία έχουν να κάνουν με
το port forwarding.
Στα αποδοτικότερα downloads συμβάλλουν
τεχνολογίες όπως οι DHT (Distributed Hash
Table) και Magnet URI, οι οποίες έχουν υιο-
θετηθεί απ’ όλους τους clients οι οποίοι διεκ-
δικούν με αξιώσεις κάποιο σημαντικό μερίδιο
χρηστών. Η τεχνολογία DHT αναφέρεται στη
δημιουργία ενός κατανεμημένου στους κόμ-
βους tracker, ο οποίος δεν έχει τα μειονεκτή-
ματα ενός tracker που βασίζεται σε server.
Με άλλα λόγια, σε αυτή την περίπτωση δεν
υπάρχει κάποιος κεντρικός server με τον
οποίο πρέπει να επικοινωνούν περιοδικά οι
clients για να δώσουν πληροφορίες, αλλά και
να λάβουν άλλες, για την ενημερωμένη κατά-
σταση του swarm. Οι πληροφορίες βρίσκο-
νται στους κόμβους και ο εντοπισμός του αρ-
χείου για κατέβασμα, γίνεται πλέον όχι με τη
θέση ή με το όνομα, αλλά από μία κρυπτο-
γραφημένη ακολουθία χαρακτήρων (hash). Η
τεχνολογία Magnet URI, επιτρέπει στο χρή-
στη να αρχίσει το κατέβασμα με ένα κλικ,
χωρίς να χρειάζεται να κατεβάσει πρώτα το
αρχείο .torrent. Πρόκειται για τα περίφημα
Magnet links, τα οποία υποστηρίζονται πλέον
από όλο και περισσότερα sites (για παράδειγ-
μα, τα Pirate Bay και KickAss) τα οποία φι-
λοξενούν torrent links. Τα Magnet links προ-
σφέρουν στο χρήστη άνεση, αφού το κατέβα-
σμα ξεκινά άμεσα, αλλά και μεγαλύτερη ανω-
νυμία, αφού δεν γίνεται επικοινωνία με κά-
ποιον κεντρικό server. Εκτός, όμως, από αυ-
τές τις καινοτομίες υπάρχουν και άλλες, όπως
η PEX (Peer Exchange) για ανταλλαγή πλη-
ροφοριών μεταξύ κόμβων. Συγκεκριμένα,
ένας κόμβος «ρωτά» αυτούς με τους οποίους
έχει συνδεθεί να του πουν τους κόμβους με
τους οποίους έχουν συνδεθεί εκείνοι. Αξίζει,
επίσης, να αναφέρουμε τις τεχνολογίες LPD
(
Local Peer Discovery) για ανακάλυψη τοπι-
κών κόμβων, CDP (Cache Discovery
Protocol) για ανακάλυψη δεδομένων αποθη-
κευμένων τοπικά σε cache, Web Seed, για
κατέβασμα και από Web server κ.ά.
Οσον αφορά τώρα στις χρηστικές βελτιώ-
σεις, έχουμε το Broadcatching ή κατέβασμα
περιεχομένου από RSS feed, την ενσωματω-
μένη μηχανή αναζήτησης torrents, την προε-
πισκόπηση αρχείων ήχου και βίντεο ενώ ακό-
μη κατεβαίνουν και, τέλος, τη δυνατότητα χει-
ρισμού από απόσταση, μέσω Web. Οπως θα
περίμενε κανείς, πολύ λίγοι από τους torrent
clients ενσωματώνουν όλες ή σχεδόν όλες,
αυτές τις τεχνολογίες.
ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Ο πρώτος BitTorrent client δημιουργήθηκε από τον Bram Cohen, κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2002
και ονομαζόταν… BitTorrent. Οπως είναι εύλογο, πολλοί από τους clients που εμφανίστηκαν στη συνέχεια
βασίζονται σε αυτόν. Γενικά, δεν είναι λίγοι οι clients που βασίζονται σε κάποιον άλλο, προγενέστερο.
Σήμερα, ο BitTorrent βασίζεται πλέον στον μTorrent, ενώ στον BitTornado, ο οποίος βασίζεται στον
αρχικό BitTorrent, βασίζονται ο ABC και ο QTorrent. Στον ABC βασίζεται ο BitTornado, ενώ ο Azureus,
ένα από τα πρώτα ονόματα του χώρου στο παρελθόν, έχει μετουσιωθεί στον Vuze και αποτελεί τη βάση
του BitTyrrant.
Σταματώντας την αναφορά στις «συγγένειες» μεταξύ των clients, θα σταθούμε στο θέμα του λειτουργικού
συστήματος. Εκτός από τα Windows, μερικοί από τους clients κυκλοφορούν και σε εκδόσεις για άλλα
λειτουργικά. Αν κάτι τέτοιο σας ενδιαφέρει, πρέπει να ξέρετε ότι εκδόσεις για Mac και για Linux
διαθέτουν –μεταξύ άλλων– οι BitTornado, BitTyrrant, QTorrent και Vuze.
Τέλος, ένα θέμα στο οποίο πρέπει να δώσετε κάποια προσοχή, είναι τα ανεπιθύμητα «συνοδευτικά» τα
οποία εμφανίζονται κατά την εγκατάσταση. Ναι, μεν, όλοι οι clients διατίθενται δωρεάν, αλλά πολλοί,
ακολουθώντας το κλίμα της εποχής, προτείνουν με τρόπο όχι πολύ εμφανή κατά την εγκατάσταση την
εγκατάσταση και κάποιας ανεπιθύμητης toolbar, την αλλαγή της βασικής σελίδας στον Web browser κ.λπ.
Αυτό, φυσικά, δεν συμβαίνει για τα προγράμματα ανοικτού κώδικα, αλλά καλό είναι κατά την
εγκατάσταση να προσέχουμε τις παγίδες.