Linux Inside
3
Ειδήσεις
Φίλε αναγνώστη,
Λίγες μέρες προτού γράψω αυτό το σημείωμα, ένας φίλος μού ζήτησε να του βάλω «αυτά τα Linux». Προτού του
δώσω δύο-τρία DVD του περιοδικού με την παραίνεση να δοκιμάσει όποια διανομή θέλει και μετά να την εγκαταστήσει,
του έκανα το συνηθισμένο κήρυγμα για ΤΟ Linux. «Είναι το Linux», είπα, «και όχι τα Linux». Η απάντηση ήταν αποστο-
μωτική. «Μα», είπε ο φίλος, «εσύ μόλις τώρα είπες ότι υπάρχουν δεκάδες διανομές να διαλέξω σε αυτά τα DVDs, άρα
είναι “τα” Linux»!
Άδικο έχει ο άνθρωπος; Πήξαμε στις διανομές, βρε παιδιά. Το Distrowatch μετράει ήδη 729 διανομές στη βάση δε-
δομένων του. Οι περισσότερες από αυτές είναι «παρατημένες». Πράγματι, μόνο 325 θεωρούνται «ενεργές», οι υπόλοι-
πες είτε σταμάτησαν να αναπτύσσονται είτε έχουν καιρό να βγάλουν νέα έκδοση. Αιτία είναι, φυσικά, το ότι πολλοί
έμπειροι χρήστες (του υποφαινομένου μη εξαιρουμένου) κάποια στιγμή φλέρταραν με την ιδέα να φτιάξουν «τη δική
τους διανομή». Δηλαδή να πάρουν μία από τις μεγάλες και πραγματικές διανομές Linux (Ubuntu, Debian, Fedora,
openSUSE, Arch, PCLinuxOS, Mandriva/Mageia, Slackware) και να φτιάξουν ένα δικό τους... remaster ή spin! Ειδικά με
το Ubuntu αυτή η κατάσταση έχει παραγίνει. Καθημερινά τέτοια remasters βαπτίζονται «διανομές» και βγαίνουν στο
Διαδίκτυο. Δεν λέω, στην τελική κανένας δεν σε υποχρεώνει να τα δοκιμάσεις, αλλά όσο να ’ναι μπερδεύουν ακόμη πε-
ρισσότερο τους νέους χρήστες.
Και έρχομαι στην ουσία αυτού του σημειώματος. Ο φίλος μου επέλεξε το Ubuntu και ταλαιπωρήθηκε αρκετά μέχρι
να βρει τα βήματά του, να μάθει το νέο περιβάλλον (το θεώρησε σχετικά εύκολο!) και να βρει –με αρκετά απελπισμένα
τηλεφωνήματα– τα εργαλεία για να κάνει τις δουλειές που έκανε και πριν στο «κλειστό» λειτουργικό σύστημα του υπο-
λογιστή του (π.χ., να παίζει ήχος μέσω HDMI στην τηλεόραση). Και μετά, είδε στο φορητό μου το openSUSE 12.2 με το
KDE και με ρώτησε πώς είναι δυνατό το Linux που δουλεύω εγώ να είναι τόσο διαφορετικό από το δικό του Linux.
Άλλος ένας γύρος κηρύγματος για την ποικιλία του Linux –που εμείς θεωρούσαμε πάντοτε πλεονέκτημα– από εμένα
δεν φάνηκε να τον έπεισε. Έπειτα από λίγες μέρες, ο φίλος επέστρεψε στο κλειστό λειτουργικό του, λέγοντας ότι ίσως
όταν βρει χρόνο θα ασχοληθεί ξανά.
Σκεπτόμενος τι πήγε στραβά, τι δεν του εξήγησα ή ακόμη τι εξήγησα υπερβολικά, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι μέ-
ρος του προβλήματος δεν είναι τι έκανα ή δεν έκανα εγώ, αλλά το ίδιο το Linux. Ή μάλλον «τα Linux», όπως τα αποκα-
λούσε. Γιατί η αλήθεια είναι πως η ποικιλία των διανομών Linux και ιδιαίτερα των γραφικών περιβαλλόντων εργασίας
(
KDE, Gnome Shell, Unity, Xfce, LXDE, Enlightenment κ.ο.κ.) έχει τελικά το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που θα θέ-
λαμε όσον αφορά στους νέους χρήστες. Αυτοί θέλουν ένα γραφικό περιβάλλον με πέντε-έξι βασικές εφαρμογές (ή αν
προτιμάτε λειτουργικότητες) που να μπορούν να μάθουν εύκολα. Εμείς όμως τους δίνουμε δεκάδες εναλλακτικές και
τους λέμε «μα είναι ΤΟ Linux, ρε φίλε, τι δεν καταλαβαίνεις;»!
Ακριβώς γι’ αυτό νομίζω πως έφτασε ο καιρός να υπάρξει μία διανομή αναφοράς (reference distro) για το
GNU/Linux, μία διανομή, δηλαδή, η οποία θα έχει ΕΝΑ γραφικό περιβάλλον, ΕΝΑΝ πυρήνα που θα υποστηρίζεται για
τέσσερα-πέντε χρόνια και ΕΝΑ απλό σύστημα διαχείρισης λογισμικού, μαζί με τις βασικές λειτουργικότητες που απαι-
τεί ένας απλός χρήστης: δουλειές γραφείου, διαχείριση αρχείων, σύνδεση στο Διαδίκτυο, εγγραφή CD/DVD, αναπα-
ραγωγή πολυμέσων κ.ο.κ.
Μία τέτοια «διανομή αναφοράς» θα μπορούσε να αναπτύσσει και να συντηρεί μόνο ένας ανεξάρτητος οργανισμός
που είναι σημείο αναφοράς στην κοινότητα: το Linux Foundation. Αυτή η διανομή θα μπορούσε να δίνεται σε OEM προ-
μηθευτές για να έρχεται προεγκατεστημένη σε PCs (τι διάολο, από ολόκληρο Linux Foundation θα υποστηρίζεται!), θα
λειτουργεί ως εύκολο σημείο εισόδου στο ελεύθερο λογισμικό για τους νέους χρήστες, αλλά και ως στάδιο «εκπαίδευ-
σης». Φυσικά, αυτήν τη διανομή θα μπορεί να την παίρνει κάθε καμένος power user, να της αλλάζει τα φώτα και να
φτιάχνει τα δικά του spins.
Παράλληλα, οι υπόλοιπες μεγάλες διανομές θα έχουν ένα «πρότυπο» σε υψηλό επίπεδο, στο οποίο θα πρέπει –ανα-
γκαστικά– να μοιάσουν σε βασικά σημεία του. Έτσι, όταν κάποια στιγμή ο νέος χρήστης βάλει μία άλλη διανομή, δεν θα
νιώσει ότι βρίσκεται σε νέο λειτουργικό σύστημα, αλλά απλώς σε ένα διαφορετικό skin. Οι βασικές λειτουργικότητες θα
πρέπει να είναι ίδιες. Σκεφτείτε, θα είναι ίδιος ο τρόπος να «σηκώνει» ένα service, να διαχειρίζεται τις συνδέσεις στο
Διαδίκτυο, να αλλάζει την οθόνη εκκίνησης, να εγκαθιστά drivers και ένα σωρό άλλα πράγματα για τα οποία τώρα,
προτού βοηθήσεις κάποιον/α, πρέπει πρώτα να τον/τη ρωτήσεις «τι διανομή έχεις και τι έκδοση;»...
Φιλικά,
Δημήτρης Καλαμαράς
Editorial
