Basic HTML Version
K
λείνοντας τη στήλη του προηγούμενου τεύχους, ήμουν
σε βαθύ προβληματισμό. Μόλις είχε γίνει γνωστός ο
θάνατος του Steve Jobs. Έχοντας ήδη δώσει το κείμε-
νο της στήλης, θα μιλούσα γι’ αυτό στο επόμενο τεύχος.
Αλλά τι να πω; Πώς να περιγράψω, χωρίς να γίνω κακός,
την αντίφαση ανάμεσα στο πρόσωπο του ανδρός, την κλη-
ρονομιά και τη φήμη που αφήνει;
Ακριβώς μία εβδομάδα μετά, η απώλεια του Dennis
Ritchie (σε ηλικία 70 ετών) ήρθε να βάλει τα πράγματα σε
τάξη. Προτού κοπάσουν ακόμη οι εκδηλώσεις θαυμασμού
για τον «καινοτόμο, οραματιστή, πρωτοπόρο και ιδιοφυή»
Steve Jobs, ο κόσμος έχασε έναν άνθρωπο που έβαλε
πραγματικά τις βάσεις για ό,τι ξέρουμε σήμερα στο χώρο
της τεχνολογίας υπολογιστών. Ο Ritchie (πιο γνωστός ως
dmr στους κύκλους των χάκερ) δημιούργησε, τη δεκαετία
του ‘70, τη γλώσσα προγραμματισμού C και, μαζί με τον
Ken Thompson, το λειτουργικό σύστημα Unix. Αυτά για την
Πληροφορική είναι το ανάλογο της γραφής και της ανάγνω-
σης, σε μία εποχή που τίποτε από τα δύο δεν ήταν δεδομέ-
νο. Σε μία εποχή που κάθε mainframe είχε τη δική του γλώσ-
σα, η C μπορούσε να μεταφερθεί εύκολα σε διαφορετικές
πλατφόρμες, απλουστεύοντας σημαντικά τη ζωή των προ-
γραμματιστών. Η ισχύς και η ευελιξία της την έκαναν γρήγο-
ρα όχι απλώς δημοφιλή, αλλά τη lingua franca των υπολογι-
στών. Η C και τα παράγωγά της (C++, Objective–C, C#)
εξακολουθούν μέχρι σήμερα να αποτελούν τις πιο δημοφι-
λείς γλώσσες στις οποίες γράφονται οι περισσότερες εφαρ-
μογές. Αλλά και γλώσσες που δεν προέρχονται από τη C,
όπως η Java, η Javascript και η PHP, επηρεάστηκαν από τη
C και ακολουθούν τη σύνταξή της.
Όσο για το Unix, μιλάμε για το πιο δημοφιλές λειτουργικό
σύστημα της ιστορίας, του οποίου η αρχιτεκτονική συνεχίζει
να αποτελεί τη βάση σύγχρονων λειτουργικών συστημάτων,
όπως το Linux και το MacOS, το θεμέλιο πάνω στο οποίο
δομήθηκε το Internet ιδίως από τη δεκαετία του ‘80 και μετά,
το λειτουργικό που «εγκαινίασε» το πνεύμα της ανοικτής επι-
κοινωνίας και της διαθεσιμότητας του κώδικα, μπολιάζοντας
γενιές προγραμματιστών και ερευνητών. Μετά ακολούθησαν
τα Unix wars, για να αναγεννηθεί το ελεύθερο λογισμικό τη
δεκαετία του ‘90 με το Linux και τα ελεύθερα BSD.
Χωρίς τη συμβολή του Dennis Ritchie δεν θα υπήρχαν
υπολογιστές όπως τους ξέρουμε σήμερα. Όλα τα δημοφιλή
λειτουργικά συστήματα (συμπεριλαμβανομένων των
Windows) είναι γραμμένα κατά το μεγαλύτερο μέρος σε C.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το οικοσύστημα της Apple, σε ποια
γλώσσα γράφονται οι εφαρμογές των Mac και των
iPhone/iPad; Σε Objective–C. Και ποια αρχιτεκτονική ακο-
λουθούν το MacOS και το iOS; Την αρχιτεκτονική του Unix
(όντας παράγωγα του NetBSD).
Χωρίς τον Dennis Ritchie δεν θα υπήρχαν η Apple και ο
Steve Jobs, τουλάχιστον όχι με τη μορφή που ξέρουμε σή-
μερα. Και όμως, ο θάνατός του πέρασε εν πολλοίς στα ψι-
λά. Οι δημιουργίες του Steve Jobs (ή μάλλον των υπαλλή-
λων του) σημάδεψαν συγκεκριμένες στιγμές και περιόδους
της τεχνολογικής ιστορίας: ο Macintosh, το iPod, το iPhone.
Οι δημιουργίες του Dennis Ritchie σηματοδότησαν τέσσερις
δεκαετίες στην Πληροφορική και συνεχίζουν να είναι επίκαι-
ρες, τόσο η C όσο και το Unix (κυρίως στη μορφή του
GNU/Linux). Δε θα μπορούσε να είναι αλλιώς. O Jobs εγκα-
τέλειψε το κολέγιο έπειτα από ένα εξάμηνο και αργότερα
τριγύριζε στην Ινδία ψάχνοντας πνευματική φώτιση. Επέ-
στρεψε στις ΗΠΑ με ξυρισμένο κεφάλι και βουδιστικά ράσα.
Ο Ritchie, αντίθετα, πήρε πτυχία στη Φυσική και στα Εφαρ-
μοσμένα Μαθηματικά από το Harvard, όπου ολοκλήρωσε τη
διδακτορική διατριβή του. Και όταν ο Jobs πειραματιζόταν
με το LSD, ο Ritchie μαζί με τον Ken Thompson ολοκλήρω-
ναν τη μεταφορά του Unix από την Assembly στη C. Γι’ αυτό
έχει τιμηθεί, μεταξύ άλλων, με το βραβείο Turing, που είναι
για την Πληροφορική ό,τι το Nobel για τη Φυσική ή την Ιατρι-
κή. O Jobs ήταν αναμφίβολα οξύνους ως επιχειρηματίας,
έχοντας την ικανότητα να αντιλαμβάνεται το σφυγμό της
αγοράς και τις ανάγκες (πραγματικές ή επίπλαστες) των
χρηστών της τεχνολογίας. Ανταμείφθηκε γι’ αυτό με μία πε-
ριουσία δισεκατομμυρίων (από την οποία έδωσε ελάχιστα
έως καθόλου για φιλανθρωπίες, αντίθετα, π.χ., με τον Bill
Gates). Ικανός επιχειρηματίας και μαρκετίστας; Ναι, ασφα-
λώς. Οραματιστής; Ίσως, αν νομίζετε ότι το iPad δημιούρ-
γησε την ιδέα του tablet computing, και αν δεν έχετε δει πο-
τέ σας Star Trek. Εφευρέτης και πρωτοπόρος της τεχνολο-
γίας; Σε καμία περίπτωση.
Δικαιολογεί αυτό την προσωπολατρία που αναπτύχθηκε γύ-
Του Θοδωρή Λύτρα <thlytras@gmail.com>
Στήλες - Το μάτι του πιγκουίνου
Τσάι με φύλλα μέντας
Ο Θοδωρής Λύτρας σχολιάζει όσα του μπήκαν στο μάτι το δίμηνο που πέρασε...
Οι δημιουργίες του Dennis Ritchie
σηματοδότησαν τέσσερις δεκαετίες στην
Πληροφορική και συνεχίζουν να είναι
επίκαιρες, τόσο η C όσο και το Unix (κυρίως
στη μορφή του GNU/Linux).
Linux Inside
10
Ο Θοδωρής είναι ιατρός, ζει στα Ιωάννινα και λατρεύει όσα του προσφέρει το ελεύθερο λογισμικό.
Ο Dennis Ritchie (όρθιος, μαζί με τον Ken Thompson) άφησε το
στίγμα του στις τεχνολογίες που χρησιμοποιούμε σήμερα.