31
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ζουν οι θετικές επιδόσεις της Ιταλίας, η
οποία πέτυχε μεγαλύτερο ρυθμό ανόδου των
εισπράξεων σε σχέση με τις αφίξεις, κάτι
που υποδηλώνει ότι κατάφερε να διαθέσει το
προϊόν της σε υψηλότερες τιμές, ενώ στην
περίπτωση της Ισπανίας φαίνεται ότι οι τιμές
υστέρησαν ελαφρά έναντι του 2011. Στην
Κύπρο το ποσοστό μεταβολής των αφίξεων
φαίνεται να συμβαδίζει με αυτό των εισπρά-
ξεων.
Επίσης, το 2012 συνεχίστηκε η μείωση
των ταξιδιών για επαγγελματικούς λόγους
προς τη χώρα μας, καθώς το β’ τρίμηνο του
2012
τα επαγγελματικά ταξίδια μειώθηκαν
κατά 19,2% σε σχέση με το αντίστοιχο τρί-
μηνο του 2011.
Ο ελληνικός τουρισμός αντιμετωπίζει
έντονα προβλήματα εποχικότητας. Σύμφωνα
με τα αποτελέσματα της Έρευνας Συνόρων
της Τράπεζας της Ελλάδος για το 2012 το
68,9%
των αφίξεων αλλοδαπών τουριστών
πραγματοποιείται στο διάστημα Ιουνίου- Σε-
πτεμβρίου. Το αντίστοιχο ποσοστό στο εξά-
μηνο Μαΐου-Οκτωβρίου φτάνει στο 85%. Η
αιχμή των αφίξεων σημειώνεται παραδοσια-
κά τον Αύγουστο (20% περίπου των ετήσιων
επισκέψεων). Η εποχική συμπεριφορά των
τουριστών συνδέεται στενά με την εθνικότη-
τά τους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 81,3% των Ιτα-
λών που επισκέφτηκαν την Ελλάδα το 2012
πραγματοποίησαν τις διακοπές τους κατά
την περίοδο Ιουνίου-Σεπτεμβρίου, ενώ αντί-
θετα ένα σημαντικό ποσοστό των επισκε-
πτών από τις ΗΠΑ πραγματοποίησε διακοπές
στην Ελλάδα τον Μάρτιο (3,4%). Οι Αμερικα-
νοί παρουσίασαν αυξημένο ποσοστό τον Νο-
έμβριο (7,4%). Αξιοσημείωτο είναι το ότι ση-
μαντικός όγκος επισκεπτών από τη Γαλλία
(
το 7% της συνολικής κίνησης των Γάλλων)
έρχεται στην Ελλάδα για διακοπές από τον
Απρίλιο, έναν μήνα νωρίτερα σε σύγκριση με
τους επισκέπτες άλλων εθνικοτήτων.
Η διάρκεια παραμονής στην Ελλάδα δια-
φοροποιείται σημαντικά ανάλογα με τη χώρα
προέλευσης του τουρίστα. Οι Ιταλοί, για πα-
ράδειγμα, πραγματοποιούν διακοπές που
δεν ξεπερνούν τις 7 ημέρες κατά τους χει-
μερινούς και τις 12 ημέρες τους καλοκαιρι-
νούς μήνες.
Αντίθετα, οι Αμερικανοί παρατείνουν την
παραμονή τους περισσότερο από τους επι-
σκέπτες κάθε άλλης εθνικότητας, ακόμη και
κατά τους χειμερινούς μήνες.
Οι Ρώσοι εμφανίζουν τις μικρότερες δια-
φοροποιήσεις στη διάρκεια παραμονής τους
από μήνα σε μήνα.
Χωρίς να εμφανίζονται εξάρσεις αντίστοι-
χες με την εποχική κατανομή των αφίξεων,
είναι σαφής η τάση των τουριστών να παρα-
μένουν περισσότερο στην Ελλάδα κατά τους
καλοκαιρινούς μήνες.
Το 2012 τα παλαιότερα επενδυτικά σχέδια
που ολοκληρώθηκαν ήταν περισσότερα από
τις μονάδες που έκλεισαν, με αποτέλεσμα το
ξενοδοχειακό δυναμικό της χώρας να αυξη-
θεί κατά 22 μονάδες και κατά 3.110 δωμάτια.
Οι περισσότερες νέες μονάδες λειτούργη-
σαν στις Κυκλάδες και στην Πελοπόννησο,
ενώ στην Κεντρική Ελλάδα, στη Δ. Μακεδο-
νία, στη Θράκη και στη Θεσσαλία ο αριθμός
των ξενοδοχείων συνέχισε να μειώνεται.
Το μέσο μέγεθος των ξενοδοχείων στην
Ελλάδα εξακολούθησε να αυξάνεται και από
41
δωμάτια το 2011 ανήλθε στα 41,3 το 2012.
Δυστυχώς, τα τέσσερα τελευταία χρόνια το
Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ)
έχει μειωθεί τόσο πολύ, που σε λίγο δεν θα
είναι εφικτό να συντηρούνται ούτε οι υφι-
στάμενες υποδομές.
Από την εισηγητική έκθεση του προϋπολο-
γισμού για το 2013 φαίνεται ότι το ΠΔΕ μειώ-
θηκε κατά 11,8% το 2010 και κατά 21,8% το
2011.
Η πορεία του ΠΔΕ εξακολουθεί να είναι
πτωτική και το 2012. «Οι συνεχείς περικοπές
αποτελούν πλέον τη μοναδική εφεδρεία της
κυβέρνησης, προκειμένου να επιτευχθούν οι
αυστηροί δημοσιονομικοί στόχοι που προβλέ-
πονται στο μνημόνιο», αναφέρεται στη μελέ-
τη.Αν συνεχιστεί η αποεπένδυση στο χώρο
του τουρισμού, σύντομα θα προκληθεί συστη-
μικό πρόβλημα στον κλάδο. Οι υποδομές και
η γενική εικόνα του δημόσιου χώρου συνι-
στούν αναπόσπαστο συστατικό του τουριστι-
κού προϊόντος.
Αν υποβαθμιστεί η ποιότητα των υποδο-
μών και του δομημένου περιβάλλοντος, θα
διαβρωθεί η ανταγωνιστικότητα του ελλη-
νικού τουριστικού προϊόντος, ενώ την ίδια
στιγμή οι επιχειρήσεις του κλάδου θα αδυ-
νατούν να παρέμβουν διορθωτικά. Οι ιδιω-
τικές επενδύσεις συρρικνώνονται με ακόμη
ταχύτερους ρυθμούς. Σύμφωνα με τα στοι-
χεία από το προσχέδιο του προϋπολογισμού
για το 2013, οι συνολικές επενδύσεις μειώ-
θηκαν κατά 21,3% το πρώτο τρίμηνο του
2012,
τη στιγμή που οι δημόσιες επενδύσεις
για το ίδιο διάστημα σημείωναν μονοψήφια
μεταβολή.
Εν τω μεταξύ, όπως καταγράφεται στην
μελέτη του ΙΤΕΠ, τα ξενοδοχεία που απευ-
θύνονται στη διεθνή τουριστική αγορά, ανε-
ξάρτητα από το μέγεθος και την τάξη στην
οποία ανήκουν, εμφανίζουν πολύ καλύτε-
ρες επιδόσεις.
Το μέσο έσοδο ανά δωμάτιο είναι αντι-
στρόφως ανάλογο με το ποσοστό των αλλο-
δαπών που φιλοξενεί κάθε ξενοδοχείο. Στις
μονάδες που οι αλλοδαποί υπολείπονται του
20%
στο σύνολο των πελατών, το μέσο ετήσιο
έσοδο ανά δωμάτιο διαμορφώνεται στα 9.885
ευρώ, ενώ στις μονάδες που εξυπηρετούν
πάνω από 70% αλλοδαπούς φτάνει στα
16.290
ευρώ. Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι
ότι τα ξενοδοχεία με τους περισσότερους
αλλοδαπούς πελάτες επιτυγχάνουν μεγα-
λύτερες αυξήσεις τιμών τον Αύγουστο ένα-
ντι του Μαΐου. Στα ξενοδοχεία που φιλοξε-
νούν κατά κύριο λόγο Έλληνες, η μέση τιμή
από 53 ευρώ τον Μάιο διαμορφώνεται σε 70
ευρώ τον Αύγουστο (αύξηση 24,3%). Αντίθε-
τα, στα ξενοδοχεία που φιλοξενούν κατά βά-
ση αλλοδαπούς, η τιμή από 71,5 ευρώ τον
Μάιο διαμορφώνεται στα 119,7 ευρώ τον Αύ-
γουστο (αύξηση 67,4%).
Επισημαίνεται, τέλος, ότι στην εκδήλωση
του ΞΕΕ μίλησαν ο πρύτανης του Πανεπιστη-
μίου Αιγαίου, καθηγητής Πάρις Τσάρτας, ο
γενικός διευθυντής Στατιστικών Ερευνών
της Τραπέζης της Ελλάδος, Νίκος Τσαβέ-
ας, η διευθύντρια της Ελληνικής Στατιστικής
Αρχής, Βασιλική Μπενάκη, ο πρόεδρος και
επιστημονικός διευθυντής του ΚΕΠΕ, καθη-
γητής Παναγιώτης Κορλίρας, ο πρόεδρος
και επιστημονικός διευθυντής ΕΚΚΕ, καθηγη-
τής Θωμάς Μαλούτας, ο επιστημονικός δι-
ευθυντής ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, καθηγητής Σάββας
Ρομπόλες, και ο διευθύνων σύμβουλος της
Quantos SA, Αντώνης Σπινάκης.
•
Η κα Κεφαλογιάννη με τον κ. Φούχτελ.
