Τουριστική Αγορά τ. 291

28 ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΦΑΚΕΛΟΣ COVID : ΕΚΛΟΓΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ H «Τουριστική Αγορά», στο πλαί- σιο του φακέλου ανασκόπησης των εκτιμήσεων, απόψεων, προτάσεων και θέσεων των βασικότερων τουριστικών φορέων για τη μέχρι σήμερα πορεία του ελληνικού τουρισμού, αλλά και τα προ- βλήματα και τις προτεινόμενες λύσεις τους, έθεσε μια σειρά ερωτημάτων στον πρόεδρο του ΞΕΕ Αλέξανδρο Βασιλικό, με σκοπό να σκιαγραφήσει τα βασικό- τερα σημεία της σημερινής κατάστασης στον ελληνικό τουρισμό. Πού είμαστε, ποιες είναι οι προβλέψεις για την επό- μενη μέρα; Σε τι τιμές καταφέρνουμε να πουλάμε το τουριστικό μας προϊόν; Ποιες είναι οι επιδράσεις δύο βασικών προ- βλημάτων του τουρισμού (βραχυχρόνιες μισθώσεις, συναρμοδιότητες), η λύση των οποίων βρίσκεται αποκλειστικά στα χέρια της πολιτείας; Οι απαντήσεις απο- κτούν ιδιαίτερη σημασία στη συγκεκρι- μένη προεκλογική συγκυρία. Πώς έκλεισε η χρονιά που μας πέρα- σε; Ποια ήταν τα βασικότερα συμπε- ράσματα; Η χρονιά έκλεισε καλά και σίγουρα πολύ καλύτερα απ’ ό,τι θα περίμενε κα- νείς στο ξεκίνημά της. Με διαφορετικές επιδόσεις ασφαλώς, σε σχέση με την εποχικότητα κάθε ξενοδοχείου. Το πρώ- το τετράμηνο του ’22 ήταν ουσιαστικά χαμένο, με πληρότητες που στις καλύτε- ρες των περιπτώσεων έφταναν το 20%. Στη συνέχεια, όμως, έγινε ένα πολύ καλό «ριμπάουντ», έστω κι αν από το δεύτερο εξάμηνο του έτους άρχισαν να εκτοξεύο- νται όλα τα λειτουργικά έξοδα, λόγω του ενεργειακού κόστους και του παγκόσμι- ου κύματος ανατιμήσεων. Παρ’ όλα αυτά, η συνολική εικόνα είναι θετική. Αυτό, όμως, δεν πρέπει να μας βάλει στον πειρασμό να θεωρήσουμε το θετικό αποτέλεσμα του ’22 ως κάτι δεδομένο και για τη συνέχεια. Το ’22 είχε κάποια πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που σχε- τίζονταν κυρίως με την αποσυμπίεση του κόσμου μετά τον εγκλεισμό της πανδημί- ας και την εκτόνωση που αναζήτησε στο ταξίδι και στις διακοπές, έχοντας μάλιστα διαθέσιμα χρήματα που αποταμίευσε κατά την προηγούμενη διετία. Ποιες είναι οι προοπτικές και τα βασι- κότερα προβλήματα για το 2023; Ζούμε σε μια συγκυρία μεγάλων αβεβαιοτήτων και κάθε εκτίμηση είναι παρακινδυνευμένη. Γι’ αυτό και στο ΞΕΕ έχουμε επιλέξει υπεύθυνα να μην κάνου- με προβλέψεις και να τοποθετούμαστε μόνο με βάση τα πραγματικά δεδομένα. Το μόνο σίγουρο είναι πως υπάρχουν μεταβλητές και παράγοντες που πολύ εύ- κολα μπορούν να δημιουργήσουν μεγά- λες ανατροπές σε μια τουριστική χρονιά. Ο πόλεμος συνεχίζεται, ο COVID πα- ραμένει ενεργός και οι πληθωριστικές πιέσεις ροκανίζουν την αγοραστική δύ- ναμη των ευρωπαϊκών νοικοκυριών, που είναι και η βασική πηγή του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα μας. Παρ’ όλα αυτά, κάποια μεγέθη που είναι μετρήσιμα αυτή τη στιγμή, όπως οι αεροπορικές θέσεις που έχουν κλει- στεί, είναι ενθαρρυντικά. Επίσης, είναι σημαντικό πως έχουμε ξενοδοχειακή λει- τουργία το πρώτο τετράμηνο της φετινής χρονιάς, σε αντίθεση με την περσινή. Τώρα, σε ό,τι αφορά τις προκλήσεις για τις επιχειρήσεις, αυτές είναι δεδομένες. Δεν υπάρχει γραμμή στα λογιστικά φύλ- λα εξόδων ενός ξενοδοχείου όπου να μη σημειώνεται κατακόρυφη αύξηση – από την τιμή του ρεύματος, μέχρι τις προ- μήθειες τροφίμων και ποτών. Και ταυτό- χρονα, υπάρχουν και οι συνεχιζόμενες αυξήσεις στα επιτόκια που επιβαρύνουν υφιστάμενες υποχρεώσεις, όπως επίσης και οι αυξήσεις στα ενοίκια. Σοβαρή πρό- κληση παραμένει και το έλλειμμα σε αν- θρώπινο δυναμικό στα ξενοδοχεία, που σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες του ΙΤΕΠ ξεπερνά τους 60.000 εργαζόμενους. Σε τι τιμές / αυξήσεις και με τι όρους κλείνονται τα συμβόλαια με τους tour operators; Οι Tour Operators το ’22 ήταν συζη- τήσιμοι για λογικές αυξήσεις, ανάλογα βέβαια με τον προορισμό και την κα- τηγορία του ξενοδοχείου. Πάντως, σε καμία περίπτωση δεν ήταν αυξήσεις που απορροφούσαν όλη την πρόσθετη επιβάρυνση των ξενοδοχείων από την εκτόξευση του λειτουργικού κόστους. Σε αυτή τη γραμμή θα κινηθούμε και το ’23, όμως είναι το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς που θα δείξει επί της ουσίας ποια είναι τα περιθώρια αυξήσεων στην τιμολογιακή πολιτική μας. Διότι αν για παράδειγμα δεν υπάρχει ενδιαφέρον για κρατήσεις, εκ των πραγμάτων θα πάμε σε χρονική επιμήκυνση των εκπτώσεων του early booking, με ό,τι αυτό συνεπάγεται βέ- βαια για τον τζίρο ενός ξενοδοχείου. Είναι θετικό, όμως, πως τα συμβόλαια υπάρχουν, οι αεροπορικές θέσεις είναι κλεισμένες, εμείς ό,τι καλύτερο μπο- ρούσαμε να κάνουμε το έχουμε κάνει, οπότε μένει τώρα να δούμε πού θα μας οδηγήσει η συγκυρία αυτού του πρώτου τριμήνου. Βραχυχρόνιες μισθώσεις. Το πρόβλημα δεν είναι απλά υπαρκτό, αλλά συνεχώς διογκώνεται και μεγεθύ- νονται οι επιπτώσεις του. Το 2022 έφτασε να αποτελεί το 14% της συνολικής τουρι- στικής δαπάνης. Δεν είναι μόνο ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού στην ξενοδοχει- ακή δραστηριότητα, αλλά πυροδοτεί και μείζονα κοινωνικά προβλήματα, όπως Η χωρική και χρονική επέκταση, βασικές παράμετροι της ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού ΞΕΕ Αλέξανδρος Βασιλικός