Τουριστική Αγορά τ. 291

39 ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ Βασικές αγορές Η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και οι ΗΠΑ παραμένουν σταθε- ρά οι τέσσερις κύριες αγορές οι οποίες τροφοδοτούν τον ελληνικό τουρισμό. Το 2021, οι τέσσερις αυτές χώρες έφεραν το 40% του συνόλου των αφίξεων και το 51% των εσόδων. Προσωρινά στοιχεία για το πρώτο επτάμηνο του 2022 δείχνουν ότι, με εξαί- ρεση τις ΗΠΑ, οι αφίξεις και τα έσοδα από τις χώρες αυτές κινούνται σε υψηλό- τερα επίπεδα από το 2019. Οι άμεσες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία είναι, μέχρι στιγμής, περιορισμένες, καθώς η συμμετοχή των Ρώσων τουριστών στις διεθνείς αφίξεις είχε ήδη περιοριστεί από το 7,5% το 2013, στο 2% το 2019, των δε Ουκρανών δεν ξεπερνούσε το 0,4%. Στροφή σε επισκέπτες υψηλότερου ει- σοδήματος και ισχυρές επιδόσεις των ξενοδοχείων πέντε αστέρων Η μελέτη εξετάζει αναλυτικά τις πρό- σφατες εξελίξεις στον ξενοδοχειακό κλάδο, ο οποίος, μετά την καθίζηση του 2020, κατέγραψε ισχυρή ανάκαμψη. Συγκεκριμένα, για το 2022, ειδικά μεταξύ Μαΐου και Σεπτεμβρίου, τα έσοδα των ξενοδοχείων προσέγγισαν τα επίπεδα προ πανδημίας, παρά το γεγονός ότι περιορίστηκε ο συνολικός αριθμός των διανυκτερεύσεων των επισκεπτών. Τον Οκτώβριο, μάλιστα, τα έσοδα των ξενοδοχείων αυξήθηκαν κατά 25% σε σύγκριση με τα επίπεδα του αντίστοιχου μήνα του 2019. Η δυσανάλογη αύξηση των εσόδων σε σχέση με τον αριθμό των διανυκτε- ρεύσεων εξηγείται από την αύξηση της μέσης τιμής ανά διανυκτέρευση (average daily rate – ADR), η οποία το 2021 αυξήθηκε σημαντικά, ξεπερνώντας τα επίπεδα του 2019. Η αύξηση της μέ- σης τιμής ανά διανυκτέρευση, όπως και της είσπραξης ανά διαθέσιμο δωμάτιο (revenue per available room – RevPaR) συνεχίστηκε και το 2022, με τους δύο δείκτες να ξεπερνούν τα επίπεδα του 2019, κατά 18% και 17% αντίστοιχα, για το διάστημα Ιουνίου – Οκτωβρίου. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται, προφανώς, στα υψηλότερα κόστη που επιβαρύνουν τη λειτουργία των ξενοδοχείων, λόγω κυρίως της αύξησης του κόστους της ενέργειας. Ωστόσο, επιβεβαιώνει, επί- σης, και την αλλαγή του μείγματος των ταξιδιωτών που επισκέπτονται τη χώρα μας, με μεγαλύτερη συμμετοχή επισκε- πτών υψηλότερου εισοδήματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αύξηση της μέσης τιμής ανά διανυκτέρευση μεταξύ Αυγού- στου 2019 και 2021 για τα ξενοδοχεία πέντε αστέρων έφτασε το 17% έναντι 5% για το σύνολο των ξενοδοχείων. Παράλληλα, το 2021 ανέκαμψαν και τα ποσοστά πληρότητας των ξενοδοχείων, χωρίς ωστόσο να προσεγγίσουν τα επί- πεδα του 2019. Και πάλι, τα ξενοδοχεία πέντε και τεσσάρων αστέρων κατέγρα- ψαν υψηλότερα ποσοστά πληρότητας από τα ξενοδοχεία χαμηλότερων προδι- αγραφών. Η βελτίωση των ποσοστών πληρότη- τας συνεχίστηκε και το 2022, πλησιάζο- ντας τα επίπεδα του 2019. Ενδεικτικά, στην αγορά της Αθήνας, η πληρότητα για τους κρίσιμους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο έφτασε ποσο- στά 91%, 89%, 82% και 93% αντίστοιχα, οριακά χαμηλότερα από το 2019 (93%, 90%, 84% και 95%). Για τον Οκτώβριο, όμως, η πληρότητα το 2022 ξεπέρασε ελαφρά τον αντίστοι- χο μήνα του 2019 (86,8% το 2022 σε σχέση με το 86,4% το 2019), οδηγώντας την αγορά της Αθήνας σε ένα δυναμικό κλείσιμο της χρονιάς. Νέες ξενοδοχειακές μονάδες και ανα- καινίσεις Παρά τις αρνητικές συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία, ο συνολικός αριθμός των κλινών των ελληνικών ξε- νοδοχείων αυξήθηκε τόσο το 2020 όσο και το 2021, φτάνοντας τις 442.000 κλί- νες, καταγράφοντας σωρευτική αύξηση 1,8%. Στο ίδιο διάστημα, οι κλίνες των ξενοδοχείων πέντε αστέρων αυξήθηκαν κατά 8%. Το αυξημένο ενδιαφέρον για τα πολυ- τελή ξενοδοχεία επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία για τις ανακαινίσεις. Οι δαπά- νες για ανακαινίσεις μειώθηκαν από 985 εκατ. ευρώ το 2019 σε 337 εκατ. ευρώ το 2020, αλλά ανέκαμψαν σημαντικά το 2021, φτάνοντας τα 830 εκατ. ευρώ. Στο διάστημα αυτό, η συμμετοχή των ξενο- δοχείων πέντε αστέρων στις συνολικές δαπάνες για ανακαινίσεις αυξήθηκε από 25% σε 48%. Η στροφή του ελληνικού τουρισμού προς αγορές υψηλότερου εισοδήμα- τος είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς, πέραν της συμβολής στην αύξηση των εσόδων, μπορεί να ενισχύσει την ανθε- κτικότητα του κλάδου σε μελλοντικές κρίσεις ή απότομες κάμψεις της ζήτησης, που μπορεί να προκύψουν από εξωγε- νείς παράγοντες που επηρεάζουν τον “ Τα ξενοδοχεία πέντε και τεσσάρων αστέρων κατέγραψαν υψηλότερα ποσοστά πληρότητας από τα ξενοδοχεία χαμηλότερων προδιαγραφών. ”