COMPUTER ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
58
ΤεCH LIFE
τος και η Ιταλική Διαστημική Υπηρεσία ξό-
δεψαν πάνω από 3 δισεκατομμύρια δολά-
ρια στην κατασκευή, εκτόξευση και λει-
τουργία της αποστολής Cassini-Huygens.
Όπως προαναφέραμε, η κανονική διάρ-
κεια της αποστολής ήταν τέσσερα χρόνια
μέσα στα οποία το σκάφος θα πραγματο-
ποιούσε εκατοντάδες περιφορές γύρω
από τον Κρόνο, καθώς και δεκάδες κοντι-
νές διαβάσεις με επτά από τους 31 γνω-
στούς δορυφόρους του. Μια και το δια-
στημόπλοιο διαθέτει αρκετό προωθητικό
υλικό για δέκα ακόμη χρόνια, η NASA έχει
ήδη εγκρίνει όχι μία αλλά τρεις παρατά-
σεις της αποστολής.
Στα δέκα αυτά χρόνια που το Cassini
βρίσκεται στο σύστημα του Κρόνου, έχει
αποστείλει στη Γη εκατοντάδες gigabytes
δεδομένων (συμπεριλαμβανομένων και
φωτογραφιών φυσικά), από τα οποία
έχουν προκύψει πάνω από 3.000 επιστη-
μονικές δημοσιεύσεις.
Ο ΤΙΤΑΝΑΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ
ΤΟΥ
Μεγαλύτερος και από τον ίδιο τον πλα-
νήτη Ερμή, ο Τιτάνας είναι ο μόνος δορυ-
φόρος του Ηλιακού Συστήματος που δια-
θέτει τη δική του ατμόσφαιρα. Αποτελείται
κυρίως από άζωτο, μεθάνιο και άλλα ορ-
γανικά αέρια, ενώ η πίεση που επικρατεί
είναι τρεις φορές μεγαλύτερη από την
πίεση της γήινης ατμόσφαιρας στην επι-
φάνεια της θάλασσας. Καθώς ο ήλιος σε
τόσο μακρινή απόσταση δεν φαίνεται πα-
ρά σαν ένα μικρό φωτεινό σημείο στον
ουρανό, οι θερμοκρασίες που επικρατούν
στην επιφάνεια του Τιτάνα είναι εξαιρετικά
χαμηλές, με αποτέλεσμα το μεθάνιο και
άλλες οργανικές ενώσεις της ατμόσφαι-
ρας να υγροποιούνται και να πέφτουν
στην επιφάνεια σαν βροχή.
Η επιφανειακή θερμοκρασία ανέρχεται
στους -180
ο
C. Η κοσμική ακτινοβολία, οι
συγκρούσεις μετεωριτών και η επιφανεια-
κή δραστηριότητα παρέχουν αρκετή
ενέργεια για τη δημιουργία πολύπλοκων
οργανικών ενώσεων στην επιφάνεια και
στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα.
Παλαιότερα, οι επιστήμονες πίστευαν
ότι ο Τιτάνας καλύπτεται από έναν μεγάλο
ωκεανό υγροποιημένων υδρογονανθρά-
κων. Πρόσφατες όμως παρατηρήσεις
έχουν αποκλείσει αυτή την πιθανότητα,
ωστόσο οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα
ανακαλύψουν τουλάχιστον λίμνες ή θά-
λασσες από υγρό μεθάνιο και άλλους
υδρογονάνθρακες σε υγρή μορφή.
Οι συνθήκες που επικρατούν στην επι-
φάνεια του Τιτάνα μοιάζουν σε πολλά ση-
μεία με εκείνες της αρχέγονης Γης. Για
το λόγο αυτόν, οι επιστήμονες πιστεύουν
ότι οι πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν
θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε πώς
ξεκίνησε η ζωή στον πλανήτη μας.
Η ατμόσφαιρα αναλύθηκε κατά τη διάρ-
κεια της καθόδου του Huygens, αποκαλύ-
πτοντας τη χημική σύστασή της. Έτσι,
σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η στρατό-
σφαιρα αποτελείται από ένα ομοιόμορφο
μείγμα μεθανίου και αζώτου. Από την τρο-
πόσφαιρα μέχρι το έδαφος, η συγκέντρω-
ση του μεθανίου αυξάνεται σταδιακά, ενώ
νέφη μεθανίου και αιθανίου παρατηρήθη-
καν σε υψόμετρο 20 χιλιομέτρων.
Κατά τη διάρκεια της καθόδου του σκά-
φους, τα μικρόφωνα που μετέφερε κατέ-
γραψαν ήχους της ατμόσφαιρας προσφέ-
ροντας στους επιστήμονες μία πιο ζωντα-
νή εικόνα των συνθηκών που επικρατούν
στον Τιτάνα. Αν και πολλές από τις γεω-
λογικές δραστηριότητες που συμβαίνουν
στη Γη παρατηρήθηκαν και στον Τιτάνα, η
χημεία εκεί είναι πολύ διαφορετική. Αντί
για νερό σε υγρή μορφή, ο Τιτάνας διαθέ-
τει υγρό μεθάνιο. Αντί για πέτρες από
άλατα πυριτικού οξέος που έχουμε στη
Γη, στον Τιτάνα συναντούμε βράχια από
πάγο. Η επιφάνεια του Τιτάνα φαίνεται ότι
αποτελείται τουλάχιστον κατά ένα μέρος
από οργανικά ιζήματα, τα οποία σχηματί-
ζονται από τα σωματίδια υδρογονανθρά-
κων που πέφτουν από την ατμόσφαιρα
στο έδαφος. Τέλος, αντί για λάβα, τα
ηφαίστεια του Τιτάνα ξερνούν πάγο και
αμμωνία.
ΤΟ ΣΚΑΦΟΣ
Η διαστημοσυσκευή Cassini σχεδιάστη-
κε και κατασκευάστηκε στο διάσημο Jet
Propulsion Laboratory της NASA. Αν και
συμμετείχαν πολλές εταιρείες στο
project, ο μεγαλύτερος ανάδοχος ήταν η
Lockheed Martin, η οποία κατασκεύασε
την κύρια μηχανή προώθησης αλλά και τη
βασική πυρηνική πηγή ενέργειας του σκά-
φους. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός
ότι στην εκτόξευση του 1997, είχαν λη-
φθεί δρακόντεια μέτρα ασφαλείας από
την αεροπορία των ΗΠΑ λόγω του πυρη-
νικού υλικού που έφερε το σκάφος.
Σύμφωνα με τη NASA, περισσότεροι
από 5.000 άνθρωποι έχουν εργαστεί συ-
νολικά σε κάποιο τμήμα της αποστολής,
ενώ μέχρι να ολοκληρωθεί η αποστολή
μετά από τέσσερα χρόνια, η NASA και οι
συνεργάτες της θα έχουν δαπανήσει 3,3
δισεκατομμύρια δολάρια, εκ των οποίων
τα 1,8 καλύπτουν το κόστος κατασκευής
και εκτόξευσης του σκάφους.
Το Cassini-Huygens είναι η πιο φιλόδο-
ξη και ακριβότερη διαπλανητική αποστολή
που έχει ποτέ επιχειρηθεί, ενώ το κύριο
σκάφος είναι το μεγαλύτερο που έχει πο-
τέ κατασκευαστεί. Έχει ύψος 7 περίπου
μέτρα και ζυγίζει 6 τόνους. Εξοπλισμένο
με τρεις γεννήτριες ραδιοϊσοτόπων, τα 12
επιστημονικά όργανα, τα πολλαπλά συ-
στήματα επικοινωνίας, τα δύο ψηφιακά
συστήματα καταγραφής δεδομένων, οι
δύο βασικοί υπολογιστές και περισσότερα
από 50 άλλα βοηθητικά συστήματα συν-
θέτουν ένα θαύμα της σύγχρονης διαστη-
Στις 30 Ιουνίου, οι μηχανές του Cassini-Huygnes το επιβραδύνουν και το τοποθετούν σε
τροχιά γύρω από τον εντυπωσιακό άρχοντα των δακτυλιδιών, τον Κρόνο. Για τα επόμενα
τέσσερα χρόνια, η διαστημοσυσκευή θα μελετήσει τον πλανήτη, τους δακτυλίους και τους
δορυφόρους του.