Page 20 - FS108_free

Σ το πέρασμα των αιώνων, η Βό-
ρεια Ελλάδα υπήρξε γαστρο-
νομικό, πολυπολιτισμικό κέ-
ντρο, καθώς άνθρωποι διαφο-
ρετικών εθνικοτήτων, θρησκει-
ών και συνηθειών, στη διάρκεια της συμ-
βίωσής τους, οδήγησαν σε μια ενσωμάτω-
ση νέων ιδεών στις διάφορες πτυχές της
καθημερινής ζωής, συμπεριλαμβανομένης
και της κουζίνας. Επιπλέον, η τεράστια ποι-
κιλομορφία του γεωγραφικού ανάγλυφου
και η μεγάλη ποικιλία των τοπικών μικρο-
κλιματικών συνθηκών διαμόρφωσε συνθή-
κες καλλιέργειας και παραγωγής μίας ευ-
ρείας γκάμας πρωτογενών προϊόντων.
Καθώς η Μακεδονία ήταν πάντοτε μία
από τις πλέον γόνιμες περιοχές των Βαλ-
κανίων, υπήρξε το μήλον της Έριδος για
τους γειτονικούς λαούς, όπως οι Ρωμαίοι,
οι Σλάβοι, οι Βούλγαροι και οι Οθωμανοί,
που μεταξύ άλλων άφησαν τη σφραγίδα
τους στη Μακεδονία και στην κουζίνα της
αλλά και στους δρόμους, στα σοκάκια και
γενικά στο τοπίο της Θεσσαλονίκης. Οι νο-
μάδες Βλάχοι και Σαρακατσάνοι, μέχρι τη
δεκαετία του 1960 βοσκοί, βοήθησαν στην
καθιέρωση της περιοχής ως μίας από τις
πρώτες σε παραγωγή γαλακτοκομικών
προϊόντων της Ελλάδας, με τη Μακεδονία
και τη Θράκη να αποτελούν περιοχές που
παράγουν μερικές από τις καλύτερες ποι-
κιλίες φέτας, κασεριού, και άλλων τυριών,
δίνοντας στην ελληνική κουζίνα μερικά από
τα πιο νόστιμα πιάτα.
Επιρροές από τους
πρόσφυγες
Οι περίπου 1.000.000 Έλληνες πρόσφυ-
γες από τις ακτές τις Μικράς Ασίας και τη
Μαύρη Θάλασσα, που έφτασαν εκεί το
1922 λόγω των μεγάλων πολιτικών ανατα-
ραχών της εποχής, επηρέασαν πάρα πολύ
την τοπική κουζίνα. Έφεραν μαζί τους με-
γάλο πλούτο από νέα, εκλεπτυσμένα, πικά-
ντικα πιάτα και μαγειρικές παραδόσεις. O
μουσακάς, τα γεμιστά αμπελόφυλλα, τα
λουκάνικα καρυκευμένα με κύμινο, τα ασυ-
νήθιστα τυριά, τα ζυμαρικά, τα μεζεδάκια
και πολλά άλλα αποτελούν τους φάρους
όχι μόνο της τοπικής μακεδονικής (και
θρακικής) κουζίνας, αλλά και ευρύτερης
ελληνικής μαγειρικής. Το χαρακτηριστικό
της περιοχής είναι αδιαμφισβήτητα η ικα-
νότητά της να δέχεται και να αφομοιώνει
αυτές τις φαινομενικά ατελείωτες επιρρο-
ές το οποίο φαίνεται να συνεχίζεται ως τις
μέρες μας. Από τα τέλη της δεκαετίας του
1980, με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένω-
σης και τις επακόλουθες αναταραχές στην
Ανατολική Ευρώπη, χιλιάδες Έλληνες, που
κατοικούσαν στα πρώην σοβιετικά εδάφη
στον Καύκασο και γύρω από τη Μαύρη
Θάλασσα, επέστρεψαν και έφεραν μαζί
τους μία νέα γκάμα από φαγητά και έθιμα,
που εντάχθηκαν εύκολα στον γαστρονομι-
κό χάρτη της μεγαλύτερης πόλης της Μα-
κεδονίας.
Ιδιαίτεροι συνδυασμοί
Η προτίμηση προς τα χορταστικά, και
Βόρεια Ελλάδα
Το σταυροδρόμι
της γαστρονομίας
Ενα από τα σημαντικότερα στοιχεία που χαρακτηρίζουν και διαφοροποιούν τις
γεωγραφικές περιοχές είναι τα παραδοσιακά προϊόντα και τρόφιμα. Κατά συ-
νέπεια, τα παραδοσιακά αγαθά και η τοπική γαστρονομία αποτελούν κύρια
στοιχεία του πολιτισμού και της κουλτούρας των κατοίκων των διαφόρων πε-
ριοχών. Έτσι οι τοπικές κουζίνες μετατρέπουν τη φύση σε πολιτισμό.
Γράφει η Λυγερή Αγγελάκη
FOOD ServicekΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011 20