FOOD
Service
k
ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012
40
story
ενός τροφίμου που κατάγεται από αυτήν την περιοχή, το συγκε-
κριμένο τόπο ή τη χώρα, και του οποίου η ποιότητα ή τα χαρακτη-
ριστικά οφείλονται κυρίως ή αποκλειστικά στο γεωγραφικό περι-
βάλλον, που περιλαμβάνει τους φυσικούς και ανθρώπινους παρά-
γοντες και του οποίου η παραγωγή, η μεταποίηση και η επεξεργα-
σία λαμβάνουν χώρα στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή.
Ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη – ΠΓΕ (PGI – Protect-
ed Geographical Indication) νοείται το όνομα μίας περιοχής, ενός
συγκεκριμένου τόπου ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μίας χώρας,
που χρησιμοποιείται στην περιγραφή ενός γεωργικού προϊόντος ή
ενός τροφίμου που κατάγεται από αυτήν την περιοχή, το συγκε-
κριμένο τόπο ή τη χώρα, και του οποίου μία συγκεκριμένη ποιότη-
τα ή φήμη, ή άλλο χαρακτηριστικό μπορούν να αποδοθούν στη γε-
ωγραφική αυτή καταγωγή, και του οποίου η παραγωγή ή/και μετα-
ποίηση, ή/και επεξεργασία πραγματοποιούνται στην οριοθετημένη
γεωγραφική περιοχή.
Ονομασία προϊόντων
Η ονομασία για την οποία αιτείται κατοχύρωση περιλαμβάνει το
όνομα μίας περιοχής ή ενός συγκεκριμένου τόπου. Σύμφωνα με τη
γενική αρχή που ισχύει, ονόματα χωρών δεν μπορούν να κατοχυ-
ρωθούν. Στην περίπτωση των ΠΟΠ είναι δυνατόν να κατοχυρωθεί
μία παραδοσιακή ονομασία (π.χ. Φέτα). Αντιθέτως, φυλές ζώων,
ποικιλίες φυτών και ονόματα τα οποία θεωρούνται γενικά (π.χ.,
γραβιέρα) δεν μπορούν να προστατευτούν. Τέλος, ιδιαίτερη προ-
σοχή πρέπει να δοθεί ώστε η επιλεγμένη ονομασία να μην έρχεται
σε σύγκρουση με το εμπορικό σήμα.
Έλεγχος – Εμπορία – Προστασία ΠΟΠ
Τα συστήματα ελέγχου και πιστοποίησης συμβάλλουν καθορι-
στικά αφενός μεν στην προστασία των καταναλωτών, αφού αυτοί
είναι σίγουροι ότι τα προϊόντα παράγονται με συγκεκριμένες προ-
διαγραφές και κυκλοφορούν με ενδείξεις που δεν τους παραπλα-
νούν, και αφετέρου προστατεύουν τους παραγωγούς και τα προϊ-
όντα τους από απομιμήσεις και αθέμιτο ανταγωνισμό.
Αρμόδιες Αρχές για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων
και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και
τροφίμων είναι:
•
η Διεύθυνση Βιολογικής Γεωργίας (Τμήμα ΠΟΠ–ΠΓΕ και ΕΠΠΕ)
του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ),
•
ο Οργανισμός Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊό-
ντων (ΟΠΕΓΕΠ), που φέρει το διακριτικό τίτλο AGROCERT και
•
οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής των Περι-
φερειακών Ενοτήτων της χώρας.
Συγκεκριμένα, ο έλεγχος και η πιστοποίηση των Προϊόντων
Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και των Προϊόντων Γεωγραφικής
Ένδειξης (ΠΓΕ) ανατέθηκε από 1/6/2006 στον Οργανισμό Πιστο-
ποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων (ΟΠΕΓΕΠ).
Εμπορία
Κάθε παραγωγός, μεταποιητής και συσκευαστής προϊόντων
ΠΟΠ οφείλει να πάρει έγκριση για τη συγκεκριμένη δραστηριότη-
τα από την οικεία Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της Νομαρχια-
κής Αυτοδιοίκησης, η οποία και ελέγχει την τήρηση των ειδικών
προδιαγραφών για κάθε προϊόν. Η παραγωγή και κυκλοφορία
προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ στο εμπόριο χωρίς έγκριση από την οι-
κεία Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης δεν επιτρέπεται.
Προστασία
Οι καταχωρισμένες ονομασίες για τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ
προστατεύονται από οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση εμπορική χρή-
ση για προϊόντα που δεν παράγονται σύμφωνα με τις ειδικές προ-
διαγραφές που έχει κάθε προϊόν, καθώς και από κάθε αντιποίηση,
απομίμηση, υπαινιγμό, ψευδή ή απατηλή ένδειξη όσον αφορά
στην προέλευση, καταγωγή ή φύση του προϊόντος, και από κάθε
άλλη πρακτική ικανή να παραπληροφορήσει τους καταναλωτές
σχετικά με την πραγματική καταγωγή του προϊόντος. Επομένως,
τα προϊόντα αυτά πρέπει να φέρουν ορθή επισήμανση, ώστε να εί-
ναι εύκολα αναγνωρίσιμα. Δεν επιτρέπεται να κυκλοφορούν στο
εμπόριο προϊόντα που χρησιμοποιούν προστατευόμενες ονομα-
σίες προέλευσης ή γεωγραφικές ενδείξεις χωρίς να συνοδεύονται
από το χαρακτηρισμό ΠΟΠ ή ΠΓΕ, αντιστοίχως.
Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέχει τη δυνατότητα στις
ομάδες παραγωγών που κατέχουν το δικαίωμα χρήσης των προ-
στατευόμενων ονομασιών να προσφύγουν, με κάθε έννομο τρόπο,
εναντίον εκείνων που σφετερίζονται την ονομασία, προκαλώντας
τους οικονομική βλάβη.
Η Ελλάδα έχει κατοχυρώσει 93 ονομασίες ως ΠΟΠ και ΠΓΕ:
•
27 ελαιόλαδα
•
21 τυριά
•
27 φρούτα – λαχανικά – ξηρούς καρπούς
•
10 επιτραπέζιες ελιές
•
1 ψάρι – μαλάκιο – νωπό μαλακόστρακο (αυγοτάραχο Μεσολογ-
γίου)
•
2 γόμες – ριτίνες (τσίκλα και μαστίχα Χίου)
•
1 αιθέριο έλαιο (μαστιχέλαιο Χίου)
•
1 άλλο προϊόν (κρόκος Κοζάνης)
•
1 προϊόν αρτοποιίας – ζαχαροπλαστικής (παξιμάδι Κρήτης)
•
2 κρέατα νωπά (κατσικάκι & αρνάκι Ελασσόνας)
Νέα προϊόντα υπό ένταξη σε ΠΟΠ και ΠΓΕ:
•
Μανταρίνι Χίου
•
Αγουρέλαιο Χαλκιδικής
•
Ξηρά σύκα Ταξιάρχη
•
Φασόλια - βανίλιες Φενεού
•
Ντοματάκι Σαντορίνης
•
Ελαιόλαδο Μεσσαριά