ρά του Κερασιού υπάρχει
στους Δειπνοσοφιστές, την αρ-
χαία έκδοση ενός γαστρονομι-
κού οδηγού, γεγονός που πι-
στοποιεί την ιδιαιτερότητά του
από τα αρχαία χρόνια. Στα γεύ-
ματα και τα συμπόσια άρχιζαν
με το πρόπομα, ένα γλυκό ποτό
από χυμό φρούτων με κυρίαρ-
χα τα κεράσια ανακατεμένα με
μέλι (κάτι σαν τα σημερινά ηδύ-
ποτα και λικέρ) και συνέχιζαν
με κόκκινο κρασί. Αυτό που σή-
μερα δηλαδή αναγνωρίζουμε
ως γλυκό κεράσι (του κουταλι-
ού) είναι μία ιστορία που έρχε-
ται επίσης από τα παλιά.
Τα κεράσια της Έδεσσας
έχουν χρώμα κόκκινο, πορφυ-
ρό. Μοναδική εξαίρεση αλλα-
γής χρώματος στην ιστορία τα
χρυσά κεράσια του Βασιλιά Μί-
δα στους κήπους της Έδεσ-
σας, όταν ύστερα από το άπλη-
στο άγγιγμά του αντί για τη μο-
ναδική τους γεύση δέχθηκε τη
χρυσοφόρα λάμψη τους. Από
το πέτρωμά τους δημιουργήθη-
κε και η φήμη για τα πετροκέ-
ρασα, τα περίφημα σήμερα
τραγανά Κεράσια της Έδεσ-
σας.
Στο Δυτικό Κόσμο το κεράσι
ήρθε λίγο αργότερα από τους
Ρωμαίους, οι οποίοι το μεταφέ-
ρουν και το διαδίδουν στην αυ-
τοκρατορία που κληρονόμησαν
από τον Μέγα Αλέξανδρο, ενώ
οι Άραβες όχι απλώς το διασώ-
ζουν, αλλά διευρύνουν και βελ-
τιώνουν την καλλιεργητική του
πρακτική.
Στο Βυζάντιο και την τουρκο-
κρατία αποτελεί εποχικό φρού-
το σε όλα τα παζάρια της Ανα-
τολής και θεωρείται φρούτο κο-
ρυφαίας θρεπτικής αξίας, ενώ
συμβολίζει αρχοντιά στο τρα-
πέζι λόγω κυρίως του πορφυ-
ρού αυτοκρατορικού του χρώ-
ματος. Στη Δύση το κεράσι τα-
ξιδεύει ανανεωμένο και στην
άλλη όχθη του Ατλαντικού. Στα
πλούσια τραπέζια με τα εύγευ-
στα κεράσια αλλά και τα μπαξί-
σια οφείλει και τη διατήρησή
του ο μητροπολιτικός ναός της
Κοίμησης της Θεοτόκου στο
Βαρόσι. Μετά το πλούσιο γεύ-
μα οι πασάδες που είχαν έρθει
με εντολή του σουλτάνου πεί-
στηκαν ότι η άλλοτε Αγιά Σοφιά
του χριστιανικού μαχαλά λεγό-
ταν, όπως και σήμερα, Κοίμηση
της Θεοτόκου και έτσι αποφεύ-
χθη η μετατροπή της σε τζαμί.
Οι περιηγητές του 18ου αιώ-
να στη Μακεδονία, εκτός από
τις Αιγές την πρώτη πρωτεύου-
σα του Αρχαίου Μακεδονικού
Βασιλείου που εντοπίζουν στην
Έδεσσα, αναφέρονται και στα
περίφημα Κεράσια της ως ανα-
πόσπαστο κομμάτι της τοπικής
Γαστρονομίας. Ο Γάλλος Που-
κεβίλ μιλά για την πολιτεία των
λουλουδιών και των κερασιών,
ο περιηγητής Γκρίζενμπαχ για
την αξιομίμητη συνήθεια του
τόπου να προσφέρονται τα
γλυκά Κεράσια Βοδενών μέσα
σε παγωμένο νερό, ο Edward
Lear εκστασιάζεται από το πό-
σο μοναδικά γλυκά είναι τα Κε-
ράσια των Βοδενών, ενώ η Αγ-
γλίδα Mary Walker είναι ξεκά-
θαρη, τα Κεράσια της Έδεσσας
είναι μεγάλα, εύγεστα και τρα-
γανά… μία γαστρονομική μα-
γεία. Τέλος, ο διάσημος για-
τρός βαρώνος Φον Οικονόμου,
με εδεσσαϊκή καταγωγή, κάνει
γνωστά τα Κεράσια της Έδεσ-
σας στην Αυστριακή Βιέννη στα
τέλη του 19ου αι.
Στις αρχές του 20ού αιώνα
τα τσερέσι ή τσεράσι ή τσρέσι
ή στρέσι (τα κεράσια στην ντο-
πιολαλιά) της Έδεσσας κάνουν
θραύση στις αγορές και στα
παζάρια των πόλεων. Οι ντόπιοι
χωρικοί και οι έμποροι της
Έδεσσας κάνουν ό,τι είναι δυ-
νατόν για να μαθευτεί σε όλη
την Ελλάδα η ποιότητα του Κε-
ρασιού της Έδεσσας.
Κεράσια από τη
Μακεδονική
Έδεσσα
Δεν είναι τυχαίο ότι Μακεδο-
νική Φρουτοσαλάτα διεθνώς
σημαίνει πλούσια και με πολλά
είδη φρούτων. Και πλούσια ση-
μαίνει να έχει το μικρό εκείνο
κόκκινο φρούτο που δίνει χρώ-
μα και θετική διάθεση. Ο Μενέ-
λαος Λουντέμης μνημονεύει
την Έδεσσα ως πολιτεία των
Κερασιών και χαρίζει στην πρώ-
τη του αγάπη την Σίικα (Ανα-
στασία) ένα τσαμπί κεράσια πά-
νω στη γέφυρα του Κιουπρί,
όπου περνούσε η αρχαία Εγνα-
τία οδός και τα καραβάνια γε-
μάτα κεράσια στα κοφίνια για
FOOD
Service
59
αφιέρωμα
'
'
Στις αρχές
του 20ού αιώνα τα
τσερέσι ή τσεράσι
ή τσρέσι ή στρέσι
(
τα κεράσια στην
ντοπιολαλιά) της
Έδεσσας κάνουν
θραύση στις
αγορές και στα
παζάρια των
πόλεων.
