Linux Inside
48
Loss Leader Model
Το μοντέλο αυτό είναι ανταγωνιστικό έναντι ενός ιδιόκτητου
λογισμικού. Εδώ το ελεύθερο λογισμικό δίνεται δωρεάν αντί
ενός επώνυμου ιδιόκτητου, με την προοπτική ο χρήστης να
αγοράσει παρεμφερή προϊόντα. Σε αυτό το μοντέλο βασίστη-
κε ο Netscape Communicator.
Widget Frosting Model
Το μοντέλο αυτό απευθύνεται σε εταιρείες υλικού που υπο-
στηρίζουν έργα ΕΛ/ΛΑΚ για embedded συστήματα όπου χρη-
σιμοποιούν ανοικτό κώδικα. Οι εταιρείες αυτές μειώνουν το
κόστος firmware και υποστηρίζουν το ΕΛ/ΛΑΚ.
Accessorizing Model
Στην περίπτωση αυτή πωλούνται προϊόντα σχετικά με έργα
ΕΛ/ΛΑΚ, όπως μπλουζάκια, στυλό, αυτοκόλλητα, τσάντες
κ.λπ.
Service Enabler Model ή SaaS
Στην περίπτωση αυτή πωλούνται υπηρεσίες όπως έτοιμα
Virtual Machines για dedicated servers, υπηρεσίες Web όπως
φιλοξενία και κατασκευή ιστοσελίδων, εδώ έχουμε την περί-
πτωση του Software as a Servive (SaaS) κ.λπ.
Brand Licensing Model
Στο μοντέλο Brand Licensing η εταιρεία διατηρεί τα δικαιώ-
ματα για τα εμπορικά σήματα των προϊόντων της και τα δικαι-
ώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, και χρεώνει άλλες εταιρείες
για το δικαίωμα χρήσης αυτών των εμπορικών σημάτων, για
τη δημιουργία παράγωγων προϊόντων που διανέμονται με την
ίδια ακριβώς μάρκα. Τέτοιες περιπτώσεις είναι τα Blender,
MySQL κ.λπ.
Software Franchising Model
Πρόκειται για έναν συνδυασμό των μοντέλων Brand Licen-
sing και Support Sellers.
Certification training
Για την εκπαίδευση προσωπικού εταιρειών πάνω σε τεχνο-
λογίες ανοικτού κώδικα στήνονται ολόκληρες επιχειρήσεις τύ-
που εκπαιδευτικών/εξεταστικών κέντρων που εμπορεύονται
βιβλία, μαθήματα, τα παράβολα των εξετάσεων κ.λπ. Ανάλο-
γο παράδειγμα αποτελεί, προς το παρόν, το Linux Profes-
sional Institute (LPI), αλλά θα θέλαμε να δούμε και πιστοποιή-
σεις QT, Python, MySQL, Blender, PHP, Apache κ.λπ. Μερικά
από τα τελευταία υπάρχουν σε ινστιτούτα εκπαίδευσης τα
οποία συνεργάζονται με εταιρείες του εξωτερικού όπως η
Pearson VUE.
Open Core
Γύρω από ένα κεντρικό έργο ανοικτού κώδικα, που αποτε-
λεί τον πυρήνα του έργου, υπάρχουν πρόσθετα (σε μορφή
add-ons, plug-ins κ.λπ.) που είναι κλειστού κώδικα. Τις πιο
πολλές φορές τα πρόσθετα δεν είναι απαραίτητα για τη λει-
τουργία του κεντρικού έργου, ενώ άλλες φορές είναι απαραί-
τητα. Για παράδειγμα, γύρω από τον Firefox υπάρχουν add-
ons κλειστού κώδικα που είναι προαιρετικά, ενώ γύρω από
ένα GPL Game Engine τα γραφικά ενός παιχνιδιού είναι ιδιό-
κτητα και πωλούνται, καθιστώντας τα απαραίτητο συστατικό
στο παιχνίδι. Αν ένας τελικός χρήστης κατεβάσει δωρεάν το
Game Engine αλλά δεν αγοράσει τα γραφικά, δεν θα μπορεί
στην ουσία να παίξει το παιχνίδι και έτσι η αγορά τους είναι
απαραίτητη. Αντιθέτως, κάποιος άλλος Game Developer μπο-
ρεί ελεύθερα να κατεβάσει το GPL Game Engine και να κάνει
το δικό του παιχνίδι με ιδιόκτητα ή όχι γραφικά.
Επίλογος
Σε αυτό το άρθρο είδαμε πέντε σενάρια επιχειρηματικότη-
τας με ανοικτό κώδικα: α) την κερδοφορία από καθαρά ιδιωτι-
κό GPL λογισμικό, β) την κερδοφορία από ιδιωτικό LGPL λο-
γισμικό, γ) την κερδοφορία από λογισμικό με συνδυασμό κώ-
δικα υπό διαφορετικές άδειες, δ) την κερδοφορία από λογι-
σμικό με Permissive free software licences και ε) το λογισμικό
πολλαπλών αδειών που δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε χρή-
ση open source λογισμικού και να παράγουμε κλειστό εμπο-
ρεύσιμο λογισμικό αγοράζοντας την εμπορική άδεια του open
source project.
Τέλος, είδαμε το επιχειρηματικό μοντέλο Single-Vendor
Commercial Open Source Business Model, που χρησιμοποι-
ούν πετυχημένες εταιρείες όπως η Red Hat, και αναφέραμε
άλλα μοντέλα που έχουν χρησιμοποιηθεί λιγότερο από άλλες
εταιρείες. Σκοπός αυτού του άρθρου ήταν να παρουσιάσει σε
συντομία όλες τις περιπτώσεις των μοντέλων που εφαρμόζο-
νται γύρω από τον ανοικτό κώδικα και τα οποία αποφέρουν
σημαντικά κέρδη σε γνωστές εταιρείες, αλλά και να γίνει γνω-
στή η ορολογία γύρω από τα επιχειρηματικά μοντέλα ανοι-
κτού κώδικα, ώστε και εσείς να μπορείτε να κάνετε τη δική
σας έρευνα στο Διαδίκτυο. Προσωπικά μου άρεσε η περίπτω-
ση κατασκευής ιδιωτικού GPL λογισμικού. Αυτό το επιχειρη-
ματικό μοντέλο προτείνει και ο Stallman. Όμως, απ’ ό,τι φαί-
νεται, έχει κάποιες αδυναμίες, όπως το ότι δεν μπορεί να
εφαρμοστεί σε περιπτώσεις όπου η κερδοφορία προέρχεται
από πώληση κόπιας. Αυτό το κενό στην όλη φιλοσοφία του
GPL ίσως εκμεταλλεύτηκαν οι εμπορικές εταιρείες και ανα-
πτύχθηκαν και τα άλλα επιχειρηματικά μοντέλα, και δημιουρ-
γήθηκαν και άλλες άδειες open source πέρα από την GPL.
•
ΕΛΛΑΚ & Επιχειρηματικότητα
Σύνδεσμοι:
[1] Permissive άδειες: http://goo.gl/F8r12
[2] Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού: http://goo.gl/PC8xt
[3] http://goo.gl/vUl3D
[4] Εγκεκριμένες FSF άδειες: http://goo.gl/OH3M8
[5] Συμβατές με GPL άδειες: http://goo.gl/AMZ6o
[6] Σύγκριση αδειών: http://goo.gl/4a95p
[7] Πολλαπλές άδειες: http://goo.gl/Tkn5j
[8] Επιχειρηματικά μοντέλα: http://goo.gl/PTbym
[9] Διπλή άδεια: http://goo.gl/vtRqn
[10] http://goo.gl/QBVLY
[11] http://goo.gl/pq0eb
Αν ένας τελικός χρήστης κατεβάσει δωρεάν το
Game Engine αλλά δεν αγοράσει τα γραφικά,
δεν θα μπορεί στην ουσία να παίξει το παιχνίδι
και έτσι η αγορά τους είναι απαραίτητη.