Basic HTML Version
Linux Inside
12
M
πορεί να μην το έχουμε πιάσει ακόμα στα χέρια μας,
αλλά η έναρξη διαθεσιμότητας του Raspberry Pi έχει
ξεσηκώσει κύματα ενθουσιασμού στους λάτρεις της
τεχνολογίας παγκοσμίως. Είναι δικαιολογημένο: για λίγες δε-
κάδες ευρώ καθίσταται διαθέσιμος στο κοινό ένας υπολογι-
στής γενικής χρήσης, κατάλληλος για μία ποικιλία εφαρμο-
γών. Ο Nicholas Negreponte θα πρέπει να είναι περήφανος:
από το laptop των $100 φτάσαμε στον υπολογιστή των $25. Η
εμπορική επιτυχία του είναι ήδη δεδομένη, με τις παραγγε-
λίες να έχουν ξεπεράσει τις 100.000. Μέχρι κι εγώ σκέφτομαι
να αγοράσω ένα, όταν σκεφτώ κάποια συγκεκριμένη χρήση
γι' αυτό. Και όμως, μία φωνή μέσα μου με τσιγκλάει και μου
φωνάζει «hype!».
Ο ντόρος γύρω από το Raspberry Pi γίνεται σε τρεις «κα-
τευθύνσεις», κάθε μία από τις οποίες χωράει πολλή συζήτη-
ση. Η πρώτη είναι το κόστος. Πράγματι, το Raspberry Pi είναι
αυτήν τη στιγμή το φθηνότερο αντικείμενο που μπορείτε να
αγοράσετε και μπορείτε να το προσδιορίσετε ως υπολογιστή.
Υπάρχουν όμως μερικά μεγάλα «ναι μεν… αλλά».
Κατ’ αρχάς, αν θελήσετε να το χρησιμοποιήσετε ως
υπολογιστή, θα χρειαστείτε τουλάχιστον κάμποσα ακό-
μη πράγματα που ανεβάζουν το κόστος: φορτιστή
microUSB, ειδικό case, κάρτα SD με εγκατεστη-
μένο software, πληκτρολόγιο, ποντίκι και, βε-
βαίως, οθόνη. Στην πράξη, θα χρειαστείτε
οπωσδήποτε και ένα USB hub, αφού το μοναδι-
κό USB slot του Model A Raspberry δεν αρκεί
ούτε για το πληκτρολόγιο και το ποντίκι, καθώς και έναν
εξωτερικό σκληρό δίσκο για να αποθηκεύετε αρχεία, εικόνες
και βίντεο. Έτσι, το κόστος ανεβαίνει πολύ άνετα σε τριψήφια
νούμερα, πλησιάζοντας το κόστος άλλων εναλλακτικών λύσε-
ων. Το δεύτερο θέμα είναι η ανοιχτή αρχιτεκτονική της πλατ-
φόρμας, που παρουσιάζεται ως η λύση για τις ανάγκες κάθε
χομπίστα. Είναι γεγονός ότι υπάρχει πλούσια τεκμηρίωση του
hardware, συμπεριλαμβανομένων των σχεδίων της πλακέτας.
Όμως, το Raspberry Pi απέχει από το να χαρακτηριστεί «open
hardware», καθώς το System-on-Chip (SoC) της Broadcom,
που αποτελεί την «καρδιά» του συστήματος, παραμένει ερμη-
τικά κλειστό. Ιδιαίτερα ως προς το υποσύστημα γραφικών, τό-
σο το firmware όσο και οι OpenGL drivers είναι κλειστού κώδι-
κα. Αυτό περιορίζει τις δυνατότητες τροποποίησης της συ-
σκευής, τόσο ως προς το hardware όσο και ως προς το
software. Έτσι, σε σχέση με τις πολλές άλλες εναλλακτικές
λύσεις μικροηλεκτρονικής για χομπίστες (όπως το Arduino), η
κύρια καινοτομία του Pi είναι η ανταγωνιστική τιμή του, παρά
η ανοιχτή αρχιτεκτονική του.
Το πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι ότι οι Βρετανοί δημιουργοί
του Raspberry Pi το προωθούν ως εκπαιδευτική πλατφόρμα.
Θέλουν, όπως δηλώνουν, να βρει ευρεία χρήση στα σχολεία,
ώστε να βοηθήσει τα παιδιά να διδαχθούν προγραμματισμό
και όχι μόνο γνώσεις Excel και Word. Παραπέμπουν, μάλιστα,
στους υπολογιστές της δεκαετίας του '80, όπως ο BBC Micro
και ο ΖΧ Spectrum, οι οποίοι γαλούχησαν την προηγούμενη
γενιά των hackers, ιδίως στη Βρετανία. Ισχυρίζονται ότι με το
Raspberry Pi οι μικροί μαθητευόμενοι hackers δεν θα χρειά-
ζεται να πειράζουν το laptop του μπαμπά ή το οικιακό PC, με
κίνδυνο να το χαλάσουν, και θα μπορούν να πειραματίζο-
νται πιο ελεύθερα. Τέλος, αντί για εταιρεία,
συνέστησαν το μη κερδοσκοπικό Raspberry
Pi foundation, με εκπεφρασμένο πρωταρχικό
στόχο να προωθήσουν το Pi στην εκπαίδευση.
Προσωπικά, τους δίνω συγχαρητήρια όχι για
το όραμα, αλλά για τη διορατικότητά τους: ένα
«οικοσύστημα» πουλάει πολύ περισσότερο απ’
ό,τι ένα απλό gadget. Το να φτιάξεις έναν υπολο-
γιστή στη χαμηλότερη τιμή της αγοράς είναι μεν σπουδαίο,
αλλά δεν κρατάει στο χρόνο: σε σύντομο χρονικό διάστημα
θα σε έχει φτάσει ο ανταγωνισμός. Αν όμως στο μεταξύ έχεις
καταφέρει να μπεις στα σχολεία και να τυποποιήσεις τα εκ-
παιδευτικά προγράμματα πάνω στην πλατφόρμα σου, τότε
δεν έχεις να φοβάσαι πολλά πράγματα.
Πέρα από την επιχειρηματική διάσταση, ωστόσο, το ερώτη-
μα είναι ευρύτερο: πώς πρέπει να δομηθεί η σχέση της νέας
γενιάς με την τεχνολογία και ποιες τεχνολογίες πρέπει (ή
μπορούν) να παίξουν το ρόλο του μεσολαβητή; Αξίζει να
επενδύσει κανείς σε ένα όραμα όπως αυτό που περιγράφουν
οι δημιουργοί του Raspberry Pi, εμπνευσμένο από τη δεκαε-
τία του '80, με στόχο να υπάρξουν περισσότεροι νέοι που να
ενδιαφέρονται για την επιστήμη των υπολογιστών;
Έχω μία εικόνα για τη δεκαετία του '80: Τα πρώτα μου βή-
ματα στους υπολογιστές τα έκανα σε έναν Sinclair QL
(http://en.wikipedia.org/wiki/Sinclair_QL) σε ηλικία 9 χρονών.
Καταπληκτικό μηχάνημα, που έτρεχε μία εκδοχή της BASIC,
εμπλουτισμένη με πολλά στοιχεία από ανώτερες γλώσσες
προγραμματισμού. Πέραν αυτού, όμως, δεν έκανε και πολλά
άλλα πράγματα. Αναγκαστικά, λοιπόν, καθόσουν και έγραφες
κώδικα, φτιάχνοντας ανθρωπάκια που χοροπηδούσαν, κομπι-
ουτεράκια, παιχνίδια (φιδάκι και κυνήγι του θησαυρού) και άλ-
λα πολλά.
Σήμερα οι εποχές έχουν αλλάξει και η ειδοποιός διαφορά
Του Θοδωρή Λύτρα <thlytras@gmail.com>
Στήλες - Το μάτι του πιγκουίνου
Διαπλάθοντας τους μικρούς hackers
Ο Θοδωρής Λύτρας σχολιάζει όσα του μπήκαν στο μάτι το δίμηνο που πέρασε...
Το να φτιάξεις έναν υπολογιστή στη χαμηλότερη
τιμή της αγοράς είναι μεν σπουδαίο, αλλά δεν
κρατάει στο χρόνο: σε σύντομο χρονικό
διάστημα θα σε έχει φτάσει ο ανταγωνισμός.
Ο Θοδωρής είναι ιατρός, ζει στα Ιωάννινα και λατρεύει όσα του προσφέρει το ελεύθερο λογισμικό.
Υπολογιστές όπως ο QL γαλούχησαν την προηγούμενη γενιά
των hackers (συμπεριλαμβανομένου του Linus Torvalds), όμως
ανήκουν σε μία άλλη εποχή.