ανθρώπους οι οποίοι επιθυμούν να κάνουν
σωστά αυτό που κάνουν), είτε συμπληρω-
ματικά/ενισχυτικά στα συμβατικά ΜΜΕ και
τους επαγγελματίες δημοσιογράφους – ήδη
σε πολλούς οργανισμούς media υπάρχουν
ανοικτές πλατφόρμες για «ιστορίες πολι-
τών», όπως το Guardian Witness, το iReport
του CNN και το Get Involved του ProPublica.
Ωστόσο, παρά τα πλεονεκτήματα που
ενέχει η εμφάνιση των citizen journalists,
δεν αναιρείται το γεγονός πως η δημοσιο-
γραφία είναι ένα «σπορ», το οποίο προϋπο-
θέτει κατάρτιση, κανόνες, επαγγελματισμό
και δεοντολογία: για την ακρίβεια, το βασικό πρόβλημα της δημο-
σιογραφίας αυτή τη στιγμή, εντός και εκτός των ελληνικών συνό-
ρων, είναι ότι πολλοί από αυτούς που την ασκούν στερούνται κά-
ποια (ή και όλα…) από αυτά τα χαρακτηριστικά. Σωστός δημοσιο-
γράφος δεν είναι κάποιος που απλώς «κράζει» αυτά που δεν μας
αρέσουν ή που τυχαίνει οι απόψεις και οι ευαισθησίες του να συμ-
βαδίζουν με τις δικές μας. Σωστή δημοσιογραφία είναι ο εντοπι-
σμός θεμάτων, η διερεύνησή τους και η όσο το δυνατόν πιο αντι-
κειμενική και «αεροστεγής» παρουσίασή τους στο κοινό. Ακόμα και
αν η πλήρης αντικειμενικότητα αποτελεί μία ψευδαίσθηση, καθώς
ο δημοσιογράφος αφενός είναι άνθρωπος με τις δικές του από-
ψεις, και αφετέρου, λόγω της φύσης του επαγγέλματος, πρέπει να
κάνει τα κείμενά του γοητευτικά, ο στόχος πρέπει να είναι αυτός.
Η αντικειμενικότητα δεν αποτελεί απλά ένα πρόσχημα ή μία απλή
λέξη, αλλά κάτι που πρέπει να τηρείται, εάν θέλουμε σωστή δημο-
σιογραφία και ενημέρωση. Το πρόβλημα, τόσο για τους επαγγελ-
ματίες δημοσιογράφους όσο και για τους citizen journalists, είναι
ότι αυτό πολύ συχνά δεν ισχύει, καθώς πολλοί φαίνεται πως έχουν
την αντίληψη ότι δημοσιογραφία είναι ένας «άμβωνας» από τον
οποίο μπορεί κανείς να παρουσιάζει τις απόψεις
του με «όχημα» την ενημέρωση και την παρουσία-
ση γεγονότων. Δεν χρειάζεται να έχει κάνει κάποι-
ος σπουδές πάνω στα media ή την πολιτική επι-
στήμη για να μπορεί να καταλάβει αν κάτι τέτοιο
είναι σωστό ή όχι.
Εν κατακλείδι λοιπόν, για το ρόλο των citizen
journalists και τη σχέση τους με την επαγγελματι-
κή δημοσιογραφία: στις σύγχρονες κοινωνίες είναι
επιτακτική ανάγκη οι δύο πλευρές του ίδιου νομί-
σματος να μπορέσουν να συνυπάρξουν/ αλληλοσυμπληρωθούν –
δεν μπορεί και δεν πρέπει η μία
να επισκιάσει την άλλη. Σίγουρα
το ιδανικό θα ήταν οι δημοσιο-
γράφοι να έκαναν όλοι καλά τη
δουλειά τους και να είχαν τα μέ-
σα και τη δυνατότητα να είναι πα-
νταχού παρόντες, ώστε να μπο-
ρούν να καλύπτουν άμεσα, με
ακρίβεια και χωρίς ανεπιθύμητες
επεμβάσεις τα γεγονότα, ενημε-
ρώνοντας το κοινό για αυτά που
δικαιούται να γνωρίζει.
Στην «άλλη πλευρά του λό-
φου», οι πολίτες-δημοσιογράφοι
απλά δεν μπορούν να υποκατα-
στήσουν τους επαγγελματίες για μία ποικιλία λόγων, οι οποίοι ανα-
φέρθηκαν παραπάνω: απαιτείται κατάρτιση, αντικειμενικότητα,
χρόνος και πόροι για να αφιερώσει κανείς και ευθύνη των λόγων
και πράξεών τους, ώστε να μπορούν να εκτεθούν και εξεταστούν
οι πιθανές σκοπιμότητές τους και η όποια αξιοπιστία τους εάν τε-
θεί θέμα παραπληροφόρησης ή υποκίνησης παράνομων πράξεων
ή συμπεριφορών. Διαφορετικά, πολύ απλά δεν μιλάμε για δημο-
σιογραφία, αλλά για ράδιο-αρβύλα: καλώς ή κακώς, πρέπει να
υπάρχουν κανόνες. Και φυσικά, πάνω απ’ όλα, δεν πρέπει να ξε-
χνάμε την ευθύνη του κοινού: αυτοί που επιβιώνουν και σημειώ-
νουν επιτυχία στο χώρο των media είναι αυτοί που προσελκύουν
το ενδιαφέρον των περισσότερων πολιτών. Εάν ο πολίτης επιλέγει
να στραφεί σε λειτουργούς σωστής δημοσιογραφίας και να απορ-
ρίπτει τα «σκουπίδια» (σε κάθε επίπεδο), τότε εκ των πραγμάτων η
ποιότητα των MME και της ενημέρωσης θα κινείται σε υψηλά επί-
πεδα. Εάν όμως συμβαίνει το αντίθετο, τότε προφανώς και το απο-
τέλεσμα θα είναι προβληματική «Τέταρτη Εξουσία». Αν το καλο-
σκεφτεί κανείς, όλα είναι θέμα feedback τελικά…
PC
PC Master
54
Μία… game-άδικη (και οπλισμένη) προσέγγιση του «δημοσιογράφου»: εν έτει 2013, το
κύριο «όπλο» είναι το Smartphone.
Tα Smartphones είναι «all in one» συσκευές-«κλειδιά» στο κυνήγι
της επικαιρότητας.
Σωστός δημοσιογράφος δεν
είναι κάποιος που απλώς
«
κράζει» αυτά που δεν μας
αρέσουν ή που τυχαίνει οι
απόψεις και οι ευαισθησίες
του να συμβαδίζουν με τις
δικές μας.
