PC Master
54
Όλοι βασίζονταν
σε όλους για βοήθεια
και εξυπηρέτηση
Η συλλογικότητα που προαναφέραμε επεκτεινόταν και στην
αλληλοεξυπηρέτηση. Πολύ συχνά, οι άνθρωποι μίας κοινωνίας
θα είχαν κάποια ανάγκη – θα είχαν χάσει κάποιο αγαπημένο τους αντικείμε-
νο, ή κάποιο αγαπημένο τους πρόσωπο θα είχε εξαφανιστεί υπό μυστηριώ-
δεις συνθήκες, ή ίσως θα αντιμετώπιζαν πρόβλημα μόλυνσης από ποντίκια
ή άλλα παράσιτα. Σύμφωνα με το έθιμο, αυτοί οι άνθρωποι φορούσαν φω-
τεινά σημεία στίξης πάνω στο κεφάλι τους, ώστε η κοινωνία να γνωρίζει ότι
βρισκόντουσαν σε ανάγκη. Έτσι, μπορούσε κανείς να τους προσεγγίσει και
να προσφέρει τη βοήθειά του, κάτι που οι, συνήθως απελπισμένοι, άνθρω-
ποι εκτιμούσαν ιδιαίτερα – σε σημείο που πρόσφεραν στον ευεργέτη τους
σημαντικές ανταμοιβές σε αντάλλαγμα για τη βοήθειά του. Βεβαίως, καθώς
κανένας κόσμος δεν είναι πάντοτε αγγελικά πλασμένος, η ανταμοιβή διδό-
ταν στον ευεργέτη μονάχα αφού είχε καταφέρει να λύσει το πρόβλημα του
ευρισκόμενου σε ανάγκη, ενώ συχνά παρατηρούνταν το φαινόμενο ότι ένας
άνθρωπος σε ανάγκη δεν είχε να πει τίποτε άλλο εκτός από ό,τι αφορούσε
στην ανάγκη του αυτή – ήταν, μάλιστα, τόση η ταραχή και η αγωνία του,
που μπορεί να μην το κουνούσε από τη θέση του για ημέρες ολόκληρες,
αδιαφορώντας για πείνα, δίψα ή νύστα. Ακόμα κι έτσι, όμως,
παραμένει ένα σημαντικό μάθημα στον αλτρουισμό και την
αλληλοβοήθεια, το οποίο εικάζουμε ότι μεταφέρθηκε
σχεδόν αυτούσιο στη δική μας κοινωνία και
συνεισέφερε στην τωρινή μας
ευημερία.
τυχεροί που το σπίτι τους τιμήθηκε από τον ήρωα αυτόματα
ανέρχονταν στην τοπική ιεραρχία. Μόνο ο πιο ασυνείδητος κοι-
νωνικά πολίτης θα του έφερνε αντίρρηση και δεν θα του επέτρε-
πε την είσοδο, και πιστεύουμε ότι αυτοί οι πολίτες κατόπιν εξο-
στρακίζονταν από τους υπόλοιπους ως παρίες – δεν είναι λίγοι
αυτοί που κατέληγαν, έτσι, να περιπλανιώνται στην ερημιά, όπου
συχνά ο ήρωας τους συναντούσε και τους κατέσφαζε ως
εχθρούς, παίρνοντας, τελικά, έτσι τα πράγματά τους έτσι κι αλ-
λιώς.
Οι άνθρωποι της εποχής εκείνης
ήταν πολύ υπάκουοι
Παρ’ όλο που κάποιες από τις συμπεριφορές που μελετήσαμε
στην έρευνα αυτή δείχνουν μάλλον προς μία κοινωνία, θα λέγα-
με, αναρχική, υπάρχουν βάσιμα στοιχεία ότι οι άνθρωποι τότε
ήταν στην πραγματικότητα ιδιαίτερα υπάκουοι. Κατά τη διάρκεια
της καθημερινής τους ζωής, θα δέχονταν από προϊσταμένους,
ανώτερους, ακόμη και άλλους φίλους τους κάποια οδηγία, ή κά-
ποιου είδους «αντικειμενικό σκοπό», τον οποίο έσπευδαν να ολο-
κληρώσουν με ιδιαίτερο ζήλο και θαυμαστή αφοσίωση – ένας μέ-
σος άνθρωπος μπορεί να αγνοούσε οτιδήποτε άλλο, μέχρι να εκ-
πληρώσει τον αντικειμενικό σκοπό που του είχε ανατεθεί. Υπήρ-
χαν δε ποικίλοι τρόποι ανάθεσης των σκοπών αυτών, από άμε-
σες, λακωνικές διαταγές αρχαϊκού στρατιωτικού τύπου, μέχρι ευ-
γενικές παροτρύνσεις τύπου «Θα είχατε την ευγενή καλοσύνη
να...;». Πιθανολογούμε ότι οι συνεχείς εχθροπραξίες που προανα-
φέραμε θα είχαν συνεισφέρει στη δημιουργία μίας αρκετά πει-
θαρχημένης κοινωνίας, η οποία θα υπάκουε εντολές γνωρίζοντας
ότι ανά πάσα στιγμή οι εντολές αυτές ήταν η καλύτερη δυνατή
οδός.
Έφτασαν στο διάστημα, αλλά δεν
ήταν σίγουροι τι να κάνουν εκεί
Κάτι ιδιαίτερα θαυμαστό, που μας κάνει να νιώθουμε ένα εί-
δους περηφάνια για τους προγόνους μας, είναι το γεγονός ότι,
παρ’ όλο που φαίνονται σχεδόν πρωτόγονοι τεχνολογικά, του-
λάχιστον σε σχέση με εμάς, κατάφεραν, παρ’ όλα αυτά, να
σπάσουν τα δεσμά του μητρικού πλανήτη και να πετάξουν στο
διάστημα. Ωστόσο, αντίθετα με τα όσα καταφέραμε εμείς, οι
πρόγονοί μας φαίνεται πως θεώρησαν ότι απλώς ανακάλυψαν
άλλο ένα πεδίο για μάχη. Έτσι, παρά τα θαυμαστά οχήματα
που μπόρεσαν να αναπτύξουν (εξακολουθεί να παραμένει μυ-
στήριο για μας το γεγονός ότι δεν έχουμε καταφέρει να ανα-
καλύψουμε ούτε ένα δείγμα αυτής της τεχνολογίας, πέρα από
αυτά τα αρχεία – η καταστροφή τους πρέπει να υπήρξε ολο-
κληρωτική), είτε μικρού βεληνεκούς ατομικά σκάφη είτε τερά-
