καταστατικό της Ένωσης, ώστε στην επωνυ-
μία να συμπεριλαμβάνεται και ο Αργοσαρω-
νικός.
•
Κατά δεύτερο λόγο, έχει εντατικοποιηθεί η
επικοινωνία και συμπεριλαμβάνονται τα νη-
σιά του Αργοσαρωνικού σε κάθε κίνηση προ-
βολής από πλευράς της ΕΞΑ-ΑΑ. Το ίδιο
συμβαίνει και με το παραλιακό μέτωπο έως
το Σούνιο, το οποίο επίσης δεν είναι γνωστό.
Το θετικό και εξωστρεφές πρόγραμμα
της ΕΞΑ-ΑΑ για τον προορισμό περιλαμβάνει
πολλές νέες προσπάθειες. Μία από αυτές
είναι η διοργάνωση των fam trips που διοργα-
νώνουν από κοινού με αεροπορικές εταιρεί-
ες και άλλους φορείς, σε εθελοντική βάση
και με τη φιλοσοφία των συνεργειών. Στόχος
είναι οι προσκεκλημένοι να έρχονται σε επα-
φή με το Ιστορικό και Εμπορικό κέντρο, με
όλο το παραλιακό μέτωπο μέχρι το Σούνιο
και με τον Αργοσαρωνικό, με την περιοχή
αεροδρομίου, αλλά και με την άριστη ξενο-
δοχειακή υποδομή σε όλα τα σημεία που επι-
σκέπτονται.
Από τον Μάιο του 2012 μέχρι σήμερα
έχουν φιλοξενηθεί από την ΕΞΑ-ΑΑ συνολικά
65
tour operators, καθώς και αρκετοί δημο-
σιογράφοι από Γαλλία, Ισπανία, Αγγλία, Γε-
ωργία, Ολλανδία, Γερμανία και Αυστρία, οι
οποίοι –στην πλειοψηφία τους– δήλωσαν
άγνοια τόσο για το παραλιακό μέτωπο όσο
και για τα νησιά του Αργοσαρωνικού. Δεν
ήξεραν καν, όπως αποδείχθηκε, αυτή τη δυ-
νατότητα της Αττικής. Επίσης, επεσήμαναν
την αρνητική προβολή της Αθήνας στα ΜΜΕ
της χώρας τους.
Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις και τους
εργαζόμενους, συγκρίνοντας στοιχεία της
απασχόλησης στα ξενοδοχεία της περιφέ-
ρειας και της Αττικής, παρατηρείται ότι τα
ξενοδοχεία της Αθήνας κατάφεραν το 2012
να ανακόψουν σημαντικά την «κατηφόρα»
της απασχόλησης, παρά τις σημαντικές απώ-
λειες σε ξενοδοχειακές μονάδες (που έκλει-
σαν), παρά τα αρνητικά αποτελέσματα των
μονάδων και παρά τις γενικότερες αντίξοες
συνθήκες. Στο τέλος της παρουσίασης ο κ.
Βασιλικός συμπλήρωσε ότι υπάρχουν νεότε-
ρες εξελίξεις σε ό,τι αφορά το σχέδιο νόμου
για τη διαμόρφωση φιλικού επιχειρηματικού
περιβάλλοντος για τις στρατηγικές και ιδιωτι-
κές επενδύσεις: Δεν προβλέπεται η δυνατό-
τητα έκδοσης ΚΥΑ με την οποία να εξαιρού-
νται από τη δυνατότητα υπαγωγής στον ανα-
πτυξιακό νόμο συγκεκριμένα τμήματα της
επικράτειας ως προς την ίδρυση και την
επέκταση ξενοδοχειακών μονάδων. Αυτό ση-
μαίνει ότι παρέχεται η δυνατότητα υπαγωγής
στον αναπτυξιακό νόμο επενδύσεων ανέγερ-
σης-επέκτασης ξενοδοχειακών μονάδων
στις περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλο-
νίκης. Η θέση της ΕΞΑ-ΑΑ είναι πως η Αθήνα
σε εποχές και συνθήκες ελεύθερου ανταγω-
νισμού δεν μπορεί να διεκδικεί… «κορεσμό»,
ωστόσο σε καμία περίπτωση τα κονδύλια του
Αναπτυξιακού δεν πρέπει να δημιουργήσουν
συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού. Οι ευκαι-
ρίες πρέπει να μοιράζονται με ίσους όρους.
Η ΕΞΑ-ΑΑ πάντα στήριζε και θα στηρίζει με-
μονωμένες ή συλλογικές προσπάθειες ή επι-
δοτήσεις οι οποίες αφορούν σε έργα πνοής
για τον προορισμό, όπως το συνεδριακό κέ-
ντρο, η ανάπλαση του παραλιακού μετώπου
κ.ά. Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και άλ-
λες αποφάσεις που έχουν σχέση με την υπο-
στήριξη του ελληνικού τουρισμού, όπως αυτή
της μείωσης του συντελεστή του ΦΠΑ εστία-
σης, η αύξηση του οποίου δεν απέδωσε τα
αναμενόμενα. •
46
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΤΕΙΧΩΝ
Σ
ύμφωνα με τη μελέτη της GBR Consulting,
με τίτλο «Έρευνα Ικανοποίησης Πελατών
Ξενοδοχείων Αττικής & Μελέτη Απόδοσης των
Ξενοδοχείων», που παρουσιάστηκε πρόσφατα
σε συνέντευξη Τύπου της ΕΞΑ-Α, η Αθήνα βίω-
σε το 2012 (άλλη) μία απογοητευτική χρονιά για
τον τουρισμό της, με πτώση τιμών (κατά 7,8%)
και πληροτήτων (κατά 13,4%). Ενδεικτικά και
περιληπτικά, αναφέρονται τα ακόλουθα:
•
Σε ένα δείγμα 28 ξενοδοχείων, η πτώση εσό-
δων δωματίων το 2012 σε σχέση με το 2007
ήταν 37% για τα ξενοδοχεία 5*, 34% για τα 4*
και 58% για τα 3* και 2*.
•
Η πληρότητα των ξενοδοχείων έχει υποχω-
ρήσει σε επίπεδα χαμηλότερα από 55%.
•
Το 2012 σε σχέση με το 2007 οι διεθνείς αφί-
ξεις στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών μειώθη-
καν κατά 27%, ενώ η χρονιά σηματοδοτήθηκε
και από το ότι για πρώτη φορά η Κρήτη είχε πε-
ρισσότερες διεθνείς αφίξεις απ’ ό,τι η Αθήνα.
Αναμφίβολα, η κοινωνική αναταραχή συνέβαλε
στη διαμόρφωση αυτών των αποτελεσμάτων,
αλλά σίγουρα δεν ήταν ο μόνος παράγοντας,
αφού παρόμοιες βιαιότητες έλαβαν μέρος τό-
σο στη Ρώμη όσο και στη Βαρκελώνη, που δια-
τήρησαν ή βελτίωσαν τους δείκτες εσόδων και
πληροτήτων. Αναφορικά με τον τουρισμό MICE
και ιδιαίτερα για τα μεγάλα συνέδρια εκτιμάται
ότι πολύ σημαντικό ρόλο έπαιξε και η οικονομι-
κή αβεβαιότητα, και ιδιαίτερα η ανασφάλεια
σχετικά με τη διατήρηση της χώρας εντός της
ζώνης του ευρώ.
Η επίπτωση αυτή θα παραμείνει ακόμα και με-
τά την άρση κάθε σχετικής αβεβαιότητας και
για ένα διάστημα στο μέλλον, λόγω του πολυε-
τούς ορίζοντα προετοιμασίας των μεγάλων διε-
θνών συνεδρίων.
Εξάλλου, από τα στοιχεία της έρευνας ικανο-
ποίησης πελατών των ετών 2009-2012 προκύ-
πτουν δύο στοιχεία που θα πρέπει να μας προ-
βληματίσουν για την εικόνα που έχουμε και
προβάλλουμε οι ίδιοι για την πόλη μας:
•
Οι Έλληνες είναι πολύ αρνητικοί στην αξιο-
λόγηση της Αθήνας, με βαθμολογία 6,8, (πολύ)
χαμηλότερα από οποιαδήποτε άλλη εθνικότητα,
•
Οι Έλληνες (και οι Κύπριοι) έχουν πολύ χα-
μηλότερη αξιολόγηση (5,5) για την ασφάλεια
της πόλης, που υπολείπεται έως και 2 μονάδες
αυτής που έχουν οι αλλοδαποί τουρίστες.
Η διαρκής ανάδειξη των «κακώς κειμένων» και
μόνο αυτών από τον καθένα μας, από τα συλλο-
γικά όργανά μας και από τον Τύπο αποτελεί
κακή πρακτική που, σε συνδυασμό με την
απουσία τουριστικής πολιτικής και προώθησης
του προορισμού, επιβαρύνει την τουριστική
επίδοση της πόλης.
Από την άλλη πλευρά, η Αθήνα εξακολουθεί να
ικανοποιεί τους επισκέπτες της, αφού περίπου
9
στους 10 επισκέπτες δήλωσαν ότι θα ξαναέρ-
θουν στην Αθήνα ή θα τη συστήσουν σε φίλους
τους, επιβεβαιώνοντας τη δύναμη του τουριστι-
κού προϊόντος «Αθήνα» μέσα στις πιο δύσκο-
λες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, που
–
δυστυχώς– αντί να οδηγήσουν στην περιφρού-
ρηση και ανάδειξη των όποιων θετικών στοιχεί-
ων έχουν απομείνει από την κοινωνική ζωή της
χώρας, οδηγούν στην κακοποίηση και απαξίω-
ση των πάντων.
Στη φετινή έρευνα ικανοποίησης πελατών ανα-
λύονται –σε βάθος πενταετίας έως το 2009– τα
αποτελέσματα ανά χώρα προέλευσης για τις 10
κυριότερες χώρες-πηγές του τουρισμού της
Αθήνας. Η ανάλυση αυτή αναμένεται να αποτε-
λέσει πολύτιμο εργαλείο για την εκπόνηση
προγραμμάτων μάρκετινγκ από τις τουριστικές
επιχειρήσεις και τους φορείς της πόλης.
Τέλος, ιδιαίτερα σημαντική για τη διεξαγωγή
της έρευνας ικανοποίησης πελατών το 2012
ήταν η συμβολή των φοιτητών του Τμήματος
Τουριστικών Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Αθηνών
που συνέλεξαν τα ερωτηματολόγια.
8
η Έρευνα περί Ικανοποίησης Πελατών Ξενοδοχείων Αττικής & Μελέτη Απόδοσης των Ξενοδοχείων
