83
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
FOOD FOR THOUGHT
τικών. Οι φετινές ευρωεκλογές
έγιναν –ίσως για πρώτη φορά–
μέσα σε ένα κλίμα αμφισβήτη-
σης της σημασίας της ένταξης
της χώρας στην ΕΕ.
Ο τουρισμός και ειδικότερα
η τουριστική πολιτική και η του-
ριστική ανάπτυξη αποτελούν
από τα πλέον ενδιαφέροντα πε-
δία όπου αναδεικνύεται η ανά-
γκη να υπάρξει, παρά τις πολ-
λές και θετικές επί μέρους πο-
λιτικές, μία νέα και αναβαθμι-
σμένη πορεία στην Ευρώπη. Εν-
διαφέρον είναι αρχικά το παρά-
δοξο της μικρής σημασίας που
έδωσε η ΕΕ στον τουρισμό (δε-
καετία ’80 και αρχές ’90) για να
ακολουθήσει ένα πλήθος σημα-
ντικών παρεμβάσεων κλαδικού
και τομεακού χαρακτήρα σε θέ-
ματα βιώσιμης ανάπτυξης, επι-
χειρηματικότητας, μεταφοράς,
δικαιωμάτων καταναλωτή, ειδι-
κών μορφών τουρισμού κ.ά. Η
σταδιακή «αναβάθμιση» του ρό-
λου του τουρισμού καταγράφε-
ται με την έκδοση της Πράσινης
Βίβλου (1995), όπου για πρώτη
φορά με σαφή τρόπο επισημαί-
νεται η τεράστια αναπτυξιακή
σημασία του τομέα και προτεί-
νονται μέτρα και πολιτικές. Η
θετική αυτή στάση συνεχίζεται
με την περίφημη έκθεση για τον
ευρωπαϊκό τουρισμό «Η Ευρώ-
πη πρώτος τουριστικός προορι-
σμός στον κόσμο – ένα νέο
πλαίσιο πολιτικής για τον ευρω-
παϊκό τουρισμό». Η τελευταία
δεκαετία έρχεται, τέλος, να
επισημοποιήσει με στοιχεία ότι
ο τουρισμός είναι ο πρώτος οι-
κονομικός τομέας στην Ευρω-
ζώνη, αλλά και ο πρώτος «παρα-
γωγός» απασχόλησης στην Ευ-
ρώπη! Στη χώρα μας ακόμη και
οι αποσπασματικές και σημεια-
κές πολιτικές του τουρισμού,
σημειώνει ο πρύτανης, την τε-
λευταία τριακονταετία μόνο θε-
τικές επιδράσεις είχαν, ενώ και
η ελεύθερη διακίνηση ανθρώ-
πων και προϊόντων εντός της
Ευρωζώνης συνέβαλε δυναμικά
στη σταθερή ανάπτυξη ενός
«
ευρωποκεντρικού» προορι-
σμού στον κόσμο, όπως η χώρα
μας, η οποία παράλληλα αποτε-
λεί τμήμα και του σταθερά δυ-
ναμικότερου σε ζήτηση προορι-
σμού Ευρώπη-Μεσόγειος. Ιδιαί-
τερα θετικές και πολύ λιγότερο
γνωστές είναι οι επιδράσεις κυ-
ρίως στην περιφερειακή ανά-
πτυξη και στην ανάδειξη νέων
τουριστικών προορισμών στη
χώρα από προγράμματα όπως
τα ΜΟΠ, τα Leader, τα κοινοτι-
κά πλαίσια στήριξης, τα προ-
γράμματα του Κοινωνικού Τα-
μείου κ.ά., αλλά και το ΕΣΠΑ, η
νέα περίοδος του οποίου δίνει
τεράστια έμφαση στη χρηματο-
δότηση έργων στο δίπτυχο του-
ρισμός-πολιτισμός. Όλα αυτά
όμως δεν αλλάζουν το γεγονός
ότι οι εκπρόσωποι των «τουρι-
στικών» χωρών είναι αυτοί οι
οποίοι πρέπει να προωθήσουν
μία νέα τουριστική ατζέντα
στην Ευρώπη, αναδεικνύοντας
τον προφανή κυρίαρχο πλέον
ρόλο του τουρισμού στην ΕΕ.
Μία τέτοια ατζέντα περιλαμ-
βάνει, κατά τη γνώμη του καθη-
γητή, τα ακόλουθα θέματα:
•
Προώθηση πολιτικών οι
οποίες συγκροτούνται στην ΕΕ
και αφορούν άμεσα τη χώρα
μας σε ζητήματα αιχμής όπως:
ανταγωνιστικότητας, μείωσης
της φορολογίας, μεταφορές,
προβολή, θαλάσσια χωροταξία,
απασχόληση και εκπαίδευση, δι-
καιώματα τουριστών κ.ά.
•
Αύξηση της χρηματοδότη-
σης τόσο σε επιμέρους έργα
και πρωτοβουλίες της ΕΕ όσο
και στο ΕΣΠΑ με συστηματικό-
τερη στοχοθέτηση σε αναπτυ-
ξιακά έργα στην Περιφέρεια
και ειδικότερα στις τουριστικές
περιοχές.
•
Θεσμική αναβάθμιση του
ρόλου του επιτρόπου, ο οποίος
θα πρέπει πλέον να έχει την ευ-
θύνη αποκλειστικά του τουρισμού
και της τουριστικής πολιτικής.
Ο τουρισμός είναι ο πρώτος οικονομικός τομέας στην
Ευρωζώνη, αλλά και ο πρώτος «παραγωγός» απασχόλησης
στην Ευρώπη.
Βιογραφικό
Ο
Δρ Πάρις Α. Τσάρτας είναι
καθηγητής Τουριστικής
Ανάπτυξης στο Τμήμα Διοίκησης
Επιχειρήσεων του Πανεπιστημί-
ου Αιγαίου και πρόεδρος της
Προσωρινής Γενικής Συνέλευ-
σης του νεοϊδρυθέντος Τμήμα-
τος Οικονομικής και Διοίκησης
Τουρισμού του Πανεπιστημίου
Αιγαίου. Έχει διατελέσει πρόεδρος στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων
(2001-2003
και 2007-2009), μέλος της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Αι-
γαίου (2000-2003 και 2005-2010), διευθυντής του Διατμηματικού Προ-
γράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτι-
κή του Τουρισμού» (2002-2009) και διευθυντής του Εργαστηρίου Τουρι-
στικών Ερευνών και Μελετών (ΕΤΕΜ) του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Διδάσκει μαθήματα τουρισμού στο προπτυχιακό τμήμα της Διοίκησης
Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Αιγαίου και στο Διατμηματικό Πρό-
γραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική
του Τουρισμού». Διετέλεσε συντονιστής της Θεματικής Ενότητας ΔΤΕ
51
και διδάσκων (ΣΕΠ) στο Μεταπτυχιακό του Τουρισμού του ΕΑΠ
(2000-2010).
Διδάσκει στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης (2007 έως
σήμερα) και έχει διδάξει στο τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκοπείου Πα-
νεπιστημίου (2004-2008). Είναι ενεργό μέλος της πανεπιστημιακής κοι-
νότητας του Πανεπιστημίου Αιγαίου από το 1996 και του Συλλόγου Διδα-
σκόντων από το 1997.
Ο Δρ Τσάρτας έχει διατελέσει επιστημονικός συνεργάτης στο τμήμα Φι-
λοξενίας και Διοίκησης Τουρισμού του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Λε-
μεσού, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (1995-1997), στο ΑΤΕΙ Αθηνών
(1996-1999),
καθώς και σε οργανισμούς που συνδέονται με τον τουρισμό
(
ΕΟΤ, ΞΕΕ, HAPCO, HATTA, ΕΕΤΑΑ, ΣΕΤΕ κ.ά., από το 1995 έως σήμε-
ρα). Υπήρξε ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ)
κατά την περίοδο 1985-1999, μέλος του ΔΣ του ΕΚΚΕ (1997-1999) και
από το 1988 είναι επιστημονικός υπεύθυνος της Ομάδας Τουρισμού. Εί-
ναι επίσης ενεργό μέλος επιστημονικών σωματείων και συλλόγων, κρι-
τής και σύμβουλος σύνταξης σε επιστημονικά περιοδικά του τουρισμού,
καθώς και εκδότης του διεθνούς επιστημονικού περιοδικού
«
TOURISMOS – An International Multidisciplinary Journal of Tourism».
Έχει σημαντικό ερευνητικό και μελετητικό έργο στην Ελλάδα και στην
Ευρώπη. Επίσης, έχει συμμετάσχει σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια και
έχει δημοσιεύσει βιβλία, μελέτες και επιστημονικά άρθρα στην Ελλάδα
και στο εξωτερικό. Η αρθρογραφία και τα βιβλία που έχει γράψει άπτο-
νται πολλών πεδίων του τουρισμού και της τουριστικής ανάπτυξης, όπως
η Βιώσιμη Τουριστική Ανάπτυξη, η Τουριστική Εκπαίδευση, ο Τουριστι-
κός Σχεδιασμός και οι Ειδικές και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού.
