COMPUTER ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
44
TECH LIFE
ήταν πιο σοβαρά. Το Curiosity είναι τερά-
στιο (έχει το μέγεθος ενός μεγάλου τζιπ)
και επιπλέον χρησιμοποιεί ως πηγή ενέρ-
γειας ραδιενεργά ισότοπα. Επομένως,
έπρεπε να βρεθεί κάποιος άλλος ασφαλής
τρόπος για να προσεδαφιστεί στην επιφά-
νεια του Άρη. Και βρέθηκε: περιελάμβανε
αλεξίπτωτα, πυραύλους αναχαίτισης και
γερανό με συρματόσκοινα. Όλη η διαδικα-
σία πραγματοποιήθηκε αυτόματα από
εντολές που είχαν δοθεί εκ των προτέρων
στο διαστημόπλοιο, αλλά και με δεδομένα
που λάμβαναν επί τόπου τα όργανα.
Η προσεδάφιση του Curiosity προκάλε-
σε το ενδιαφέρον ολόκληρου του κόσμου
και κυρίως των Αμερικανών, οι οποίο ξενύ-
χτησαν μπροστά από τις τηλεοράσεις
τους. Είναι χαρακτηριστικό το ότι η Times
Square είχε κατακλυστεί από κόσμο που
παρακολουθούσε τη διαδικασία από τις γι-
γαντοοθόνες των γύρω κτηρίων (που την
υπόλοιπη ώρα προβάλλουν διαφημίσεις).
Το πρώτο βήμα ήταν το σκάφος να προ-
σανατολιστεί σωστά προς το σημείο προ-
σεδάφισης. Τα όργανα και οι υπολογιστές
του σκάφους λάμβαναν συνεχώς μετρή-
σεις, ώστε να προσδιορίζεται με ακρίβεια
η θέση του σε πραγματικό χρόνο, κάνο-
ντας τις απαραίτητες διορθώσεις τροχιάς.
Η τεράστια θερμική ασπίδα των 4,5 μέ-
τρων, εκτός από την προστασία που προ-
σέφερε από τη θερμότητα της τριβής, είχε
ως αποτέλεσμα να ελαττώσει την ταχύτητα
από τα 5,8km/s σε περίπου 470m/s, ώστε
να μπορέσουν να ανοίξουν τα υπερηχητικά
αλεξίπτωτα. Ένα περίπου λεπτό μετά την
είσοδο στην αρειανή ατμόσφαιρα, η θερ-
μοκρασία της θερμικής ασπίδας είχε αγγί-
ξει τους 2.000 βαθμούς Κελσίου.
Τα αλεξίπτωτα ήταν σε θέση να ανοίξουν
σε ταχύτητες της τάξης των 2,2 Mach (για
αυτό ονομάζονται υπερηχητικά). Στην πε-
ρίπτωση του Curiosity άνοιξαν όταν το σκά-
φος έφτασε σε ταχύτητα 1,7 Mach. Αμέ-
σως μετά, η θερμική ασπίδα αποκολλήθη-
κε από το σκάφος. Είναι χαρακτηριστικό το
ότι οι σχεδιαστές της NASA είχαν τοποθε-
τήσει μία κάμερα ακριβώς κάτω από το
σκάφος, προκειμένου να είναι σε θέση να
καταγράψουν την προσεδάφιση. Η κάμερα
αυτή τραβούσε φωτογραφίες σε ρυθμό 5
καρέ το δευτερόλεπτο, ανάλυσης
1.600
x1.200 pixels.
Σε ύψος 1,8 χιλιομέτρων πάνω από το
έδαφος του Άρη, και ενώ το σκάφος έπε-
φτε με ταχύτητα 100m/s, τα αλεξίπτωτα
αποκολλήθηκαν και αμέσως μετά μπήκε σε
λειτουργία το σύστημα των οκτώ πυραύ-
λων ανάσχεσης (κάτι παρόμοιο είχε γίνει
και με τα διαστημόπλοια Viking, που προ-
σεδαφίστηκαν στον Άρη το 1975).
Η ταχύτητα έπεσε κι άλλο, ενώ ένας γε-
ρανός κατέβασε το Curiosity, το οποίο στο
μεταξύ είχε ξεδιπλώσει τις ρόδες του, με
συρματόσκοινα μέχρι την επιφάνεια. Η συ-
γκεκριμένη λύση είχε προταθεί για να μην
προκαλέσουν οι πύραυλοι μεγάλο σύννεφο
σκόνης και καταστρέψουν τα ευαίσθητα όρ-
γανα του Curiosity. Μόλις οι αισθητήρες
του σκάφους έδωσαν το σήμα της προσε-
δάφισης, το σύστημα του γερανού αποκολ-
λήθηκε από το κυρίως σκάφος και απομα-
κρύνθηκε, πέφτοντας τελικά στην επιφά-
νεια του πλανήτη 600 μέτρα πιο μακριά.
Άλλο ένα παράξενο όχημα από τη Γη είχε
φτάσει στον Άρη. Για άλλη μία φορά οι άν-
θρωποι θα προσπαθούσαν από μακριά να
μάθουν τα κρυμμένα μυστικά του κόκκινου
πλανήτη, που ενέπνευσε τόσους πολλούς
συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας, ανά-
μεσά τους και τον Ray Bradbury, με το
σπουδαίο έργο του «Τα χρονικά του Άρη».
Οι επιστήμονες πίσω στη Γη και ο κόσμος
που παρακολουθούσε, ανέπνευσαν με ανα-
κούφιση. Το πιο πολύπλοκο και εξελιγμένο
εξερευνητικό σκάφος είχε φτάσει, επιτέ-
λους, με ασφάλεια. Ωστόσο, μόλις τώρα θα
ξεκινούσε το δύσκολο έργο του, το οποίο
φυσικά περιλαμβάνει πολύ περισσότερα
πράγματα από τις εντυπωσιακές (τρισδιά-
στατες και πανοράματα) φωτογραφίες που
φτάνουν στο φως της δημοσιότητας. Το
Curiosity, όπως και τα άλλα σκάφη που επι-
σκέπτονται τους πλανήτες, δεν είναι παιχνί-
δια με φωτογραφικές μηχανές, αλλά κυ-
ρίως αυτόματα εργαστήρια. Και τα δεδομέ-
να που συλλέγουν και μεταδίδουν στη Γη,
είναι ανυπολόγιστης αξίας.
ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Βασική αποστολή του Mars Science
Laboratory είναι να ανακαλύψει αν ο Άρης
είχε κάποτε ζωή, να μελετήσει το κλίμα και
τη γεωλογία του πλανήτη, δεδομένα που
θα βοηθήσουν στις μελλοντικές επανδρω-
μένες αποστολές, όποτε αυτές πραγματο-
ποιηθούν. Αναλυτικά οι στόχοι του Mars
Science Laboratory είναι οι παρακάτω:
•
Προσδιορισμός της φύσης και της θέ-
σης οργανικών ενώσεων.
•
Εξερεύνηση των βασικών δομικών
στοιχείων που καθορίζουν τη ζωή (άνθρα-
κας, υδρογόνο, άζωτο, οξυγόνο, θείο).
•
Εντοπισμός χαρακτηριστικών που θα
μπορούσαν να οφείλονται σε βιολογικές
διαδικασίες.
•
Εξερεύνηση της χημικής και γεωλογι-
κής σύστασης της επιφάνειας του Άρη.
•
Ερμηνεία της διαδικασίας σχηματι-
σμού βράχων και εδάφους.
•
Μελέτη της μακράς (σε βάθος δισεκα-
τομμυρίων ετών) ιστορίας της αρειανής
ατμόσφαιρας.
•
Εντοπισμός της παρούσας κατάστα-
σης, της κατανομής και του κύκλου του νε-
ρού και διοξειδίου του άνθρακα.
Πολύ ενδιαφέρουσα φωτογραφία, που δείχνει το μέγεθος του
Curiosity (δεξιά) σε σχέση με τους ανθρώπους, αλλά και με τα
παλαιότερα οχήματα που έχουν πάει στον Άρη, τα Spirit &
Opportunity (αριστερά) και Pathfinder (κάτω).
Το Curiosity φωτογραφίζει τον εαυτό του. Από τις πρώτες
φωτογραφίες που έστειλε το όχημα στη Γη ήταν λεπτομέρειες των
οργάνων και του συστήματος κίνησης, για να βεβαιωθούν οι
επιστήμονες ότι τίποτα δεν έχει πάθει ζημιά. Οι υψηλής ανάλυσης
φωτογραφικές μηχανές που διαθέτει βοηθούν πολύ σε αυτό.
