πεζαρίας, προμηθειών και ταμείου. Στην περίπτωση που παρου-
σιαστεί ένα πρόβλημα υποβιβασμού της ποιότητας των προϊόντων
των επιμέρους τμημάτων, πλήττεται το συνολικό προϊόν. Δηλαδή,
είτε το φαγητό δεν είναι νόστιμο (ευθύνη της κουζίνας), είτε καθυ-
στερήσει να σερβιριστεί, (ευθύνη τραπεζαρίας), είτε το κρέας εί-
ναι σκληρό (ευθύνη προμηθειών), είτε ο λογαριασμός είναι υπέρο-
γκος (ευθύνη υπευθύνου τιμολόγησης), ο πελάτης θα θεωρήσει
προβληματικό το συνολικό προϊόν, δηλαδή το κατάστημα.
Το προϊόν της κουζίνας του εστιατοριακού προϊόντος αποτελεί-
ται από το προϊόν του τμήματος κρεάτων, του τμήματος λαχανι-
κών, του τμήματος σαλτσών κ.λπ.
Δεν είναι ανάγκη να τροποποιηθεί απόλυτα ένα προϊόν για να
παραχθεί ένα νέο. Αν εντοπίσουμε τα βασικά στοιχεία του προϊό-
ντος που προσφέρουμε, μπορούμε να επέμβουμε ανατρεπτικά
στα κρατούντα και συνηθισμένα, σχετικά με ένα ή περισσότερα
στοιχεία. Το αποτέλεσμα που θα προκύψει είναι ένα πρωτότυπο
προϊόν στη συνολική εικόνα του. Αρκεί δηλαδή η τροποποίηση
ενός στοιχείου του προϊόντος για να δοθεί η εικόνα του πρωτότυ-
που συνολικά προϊόντος.
Η ανατομία του προϊόντος
Η καινοτομία μπορεί να λειτουργεί βελτιωτικά στο κεντρικό, στο
επίσημο ή στο συμπληρωματικό προϊόν. Με βάση το σκεπτικό ότι
το κεντρικό προϊόν είναι αυτό που ικανοποιεί τις ανάγκες του κα-
ταναλωτή, η καινοτομία που αφορά στο κεντρικό προϊόν έχει με-
γαλύτερη σημασία από αυτήν που αφορά στο επίσημο προϊόν. Γι’
αυτόν το λόγο, συχνά στην αγορά των επιχειρήσεων εστίασης πα-
ρουσιάζεται το φαινόμενο μία πρωτότυπη εφαρμογή που λειτουρ-
γεί αρνητικά για την ποιότητα του επίσημου προϊόντος να λειτουρ-
γεί θετικά σε σχέση με την ποιότητα του κεντρικού προϊόντος, παί-
ζοντας καθοριστικό ρόλο στις πωλήσεις της επιχείρησης.
Πρόκειται για εστιατόρια με χαμηλής ποιότητας υπηρεσίες, των
οποίων όμως το συνολικό προϊόν παρουσίαζε υψηλή ζήτηση. Σε
παρόμοιες περιπτώσεις αποδεικνύεται η ανάγκη των πελατών
εστιατορίων, τα οποία δέχονται πελατεία που κυρίως επιλέγει το
εστιατόριο ως χώρο νυκτερινής διασκέδασης και όχι απλώς ως
χώρο προσφοράς φαγητού, να προσπαθούν μέσα από την επιλο-
γή του καταστήματος να προωθήσουν στο περιβάλλον τους εντυ-
πώσεις για την ένταξή τους σε επιλεγμένα κοινωνικά σύνολα. Η
καινοτομία στο συμπληρωματικό προϊόν μπορεί να επηρεάσει επί-
σης, έως έναν βαθμό, τη ζήτηση του προϊόντος. Το παραπάνω
σκεπτικό αποδεικνύει την αναγκαιότητα ανάλυσης των στοιχείων
που αποτελούν τα τρία επίπεδα προϊόντος (επίσημο, κεντρικό και