Για την προστασία της, η Ευρωπαϊκή Ένωση
έχει θεσπίσει νομοθεσία που θα πρέπει να
εφαρμοσθεί πλήρως από τα κράτη-μέλη έως
το 2020. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι μέ-
χρι αυτήν την καταληκτική ημερομηνία υπο-
χρεούμαστε να έχουμε δημιουργήσει ένα
εκτεταμένο δίκτυο θαλάσσιων προστατευό-
μενων περιοχών ώστε να προστατεύεται
τουλάχιστον το 10% των θαλάσσιων εκτάσε-
ών μας. Από το 1980, ο Πέτρος Νικολαΐδης
ξεκίνησε να συντάσσει μελέτες και επιστο-
λές για τη δημιουργία δικτύου θαλάσσιων
προστατευόμενων περιοχών (ΘΠΠ) στις θά-
λασσές μας με αποδέκτες το Υπουργείο Πο-
λιτισμού, τον ΕΟΤ, το Υπουργείο Εμπορικής
Ναυτιλίας, το Υπουργείο Παιδείας, αλλά, ως
είθισται, χωρίς κανένα απολύτως αποτέλε-
σμα, με δεδομένο ότι τα ζητήματα βρίσκο-
νται εκτός της σφαίρας του «συνήθους πολι-
τικού ενδιαφέροντος» στη χώρα μας.
Ήταν ευτυχής συγκυρία το ότι βρέθηκε
πέρυσι στη Σαντορίνη ο Πιέρ-Ιβ Κουστό, ο
νεότερος γιος του Ζακ-Ιβ Κουστό, ο οποίος
αγάπησε τόσο πολύ το Αιγαίο και τις Κυκλά-
δες, ώστε αποφάσισε να ηγηθεί μίας νέας
προσπάθειας για την οριοθέτηση, τη θέσπιση
και τη λειτουργία δικτύου θαλάσσιων προστα-
τευόμενων περιοχών στις Κυκλάδες.
Ο Πέτρος Νικολαΐδης είχε την τύχη και
την τιμή να έχει συνεργασθεί το 1976 με τον
πατέρα Κουστό στις ανασκαφές του ναυαγί-
ου των Αντικυθήρων και στην έρευνα του
«
Βρετανικού», έξω από την Κέα.
•
Είναι επιταγή της ΕΕ από το 2012 μέχρι
το 2020 να έχει διευθετηθεί πλήρως το ζήτη-
μα
•
Το όνομα «Κουστό» έχει βαρύτητα και
κύρος και διότι η συγκυρία είναι εξαιρετικά
ευνοϊκή
•
Υπάρχουν τρεις πολύ σοβαροί και θερ-
μοί συμμάχοι στις Βρυξέλλες, η Επίτροπος
Αλιείας, Μαρία Δαμανάκη, η οποία ήδη εξέ-
φρασε στον Πιέρ-Ιβ Κουστό το ζωηρότατο
ενδιαφέρον της Κομισιόν και της ίδιας προ-
σωπικά, του ζήτησε δε να είναι σύμβουλός
της για τις ΘΠΠ και παρουσίασε έξοχα και
συμπυκνωμένα τις θέσεις της στο «Θάλαττα
2012»
στη Σαντορίνη, ο ευρωβουλευτής με
πείρα στο θαλάσσιο και παράκτιο περιβάλλον
των Κυκλάδων, Κρίτων Αρσένης, που επίσης
έκανε μία πολύ συγκροτημένη ομιλία, καθώς
και ο αποτελεσματικός και δραστήριος ευ-
ρωβουλευτής και χημικός περιβάλλοντος, Νί-
κος Χρυσόγελος.
Ο σχεδιασμός και το περιεχόμενο της
προσπάθειας
Το Δίκτυο Θαλάσσιων Προστατευόμενων
Περιοχών στις Κυκλάδες, αρχής γενομένης
στη Σαντορίνη, προχωρεί ως εξής: η επιστη-
μονική ομάδα της οργάνωσης Cousteau
Divers, συνεργαζόμενη στο πεδίο με την
ομάδα ωκεανογραφικής έρευνας του Ελληνι-
κού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕ-
ΘΕ) και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, συλλέγει
στοιχεία και θα εκπονήσει μελέτη που θα
υποβληθεί στο αρμόδιο Υπουργείο στις αρ-
χές του 2013.
Με την καθιέρωση των θαλάσσιων προ-
στατευόμενων περιοχών, το θαλάσσιο περι-
βάλλον θα αρχίσει σε δύο με τρία χρόνια να
ανακάμπτει από τα προβλήματα που έχει
προκαλέσει η υπεραλιεία. Ήδη μετά την ει-
σήγηση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυ-
ξης, υπάρχει θετική γνωμοδότηση του Συμ-
βουλίου Αλιείας. Αναμένεται να εκδοθεί
Προεδρικό Διάταγμα βάσει των Ν. 420/70,
1740/87
και του Ν. 2040/92 ώστε να αρχίσουν
όλοι να απολαμβάνουν το θαλάσσιο περιβάλ-
λον, όπως ήδη έχει γίνει στην Ισπανία, στη
Γαλλία και στην Ιταλία εδώ και 20 χρόνια, με
τεράστια επιτυχία. Ο καταδυτικός τουρι-
σμός έχει αυξηθεί σε σημείο που μόνο
στην περιοχή Μέδες της Ισπανίας το ετή-
σιο εισόδημα από καταδύσεις ξεπερνά τα
10
εκατομμύρια δολάρια!
Ο κ. Νικολαΐδης αναφέρει ότι κατά την
άποψή του αυτοί οι υπό προστασία θαλάσσιοι
χώροι θα πρέπει να είναι συγχρόνως και χώ-
ροι επιστημονικής παρατήρησης, monitoring,
ελέγχου ποιότητας περιβάλλοντος, πειραμά-
των από ερευνητικούς φορείς και πανεπιστή-
μια, χώροι εφαρμογής ακαδημαϊκών προ-
γραμμάτων σε διάφορα πεδία όπως γεωλο-
γία, βιολογία-οικολογία, αρχαιολογία, χώροι
προστασίας ιστορικών ναυαγίων κ.ά. (πρό-
σφατα εγκρίθηκε το ερευνητικό πρόγραμμα
Αρχιμήδης σε συνεργασία με το Ινστιτούτο
Αιγαίου στην Πάρο για in situ προστασία ναυ-
αγίου στο δίαυλο Πάρου-Νάξου), καθώς και
χώροι πόντισης και παρατήρησης τεχνητών
υφάλων.
Η πρόταση προτεραιότητας του Πέτρου
Νικολαΐδη είναι αυτοί οι χώροι να χρησιμο-
ποιηθούν για τα περίφημα study abroad προ-
γράμματα ελληνικών και ξένων πανεπιστη-
μίων και σχολών που μας φέρνουν πολύτιμο
συνάλλαγμα και λειτουργούν όλο το χρόνο.
Ένας άμεσος τρόπος επιμήκυνσης της του-
ριστικής περιόδου με οικονομικά οφέλη για
τις νησιωτικές και τις παράκτιες περιοχές
της Ελλάδας. Μέσα από αυτές τις δραστη-
ριότητες και με το Αιγαίο προστατευμένο και
υγιές, είναι απόλυτα σίγουρο ότι οι Θαλάσ-
σιες Προστατευόμενες Περιοχές μπορούν
να βοηθήσουν σημαντικότατα στην οικονομι-
κή ανάκαμψη της Ελλάδας!
*
Ο Πέτρος Νικολαΐδης είναι ωκεανογρά-
φος-βιολόγος, ειδικός μηχανικός ενάλιων έρ-
γων, ερευνητής υποθαλάσσιων και παρά-
κτιων οικοσυστημάτων, συντονιστής του Προ-
γράμματος και εκπρόσωπος του Πιέρ-Ιβ Κου-
στό στην Ελλάδα.
e-mail: aegeandive@otenet.gr,
Ιστοσελίδες:
•
83
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
ΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Ο Πέτρος Νικολαΐδης και ο Πιέρ Ιβ Κουστό.
