78
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
ση, απευθυνόμενος στους συμμετέχοντες
στην παρουσίαση, είπε: «Ως επαγγελματίες
του τουρισμού δεν έχουμε ψευδαισθήσεις
όσον αφορά το μέλλον και την περαιτέρω
εξάπλωση της πρακτικής της οικονομίας του
διαμοιρασμού. Η οικονομία του διαμοιρα-
σμού ήρθε εδώ για να μείνει και σε αυτή
την πραγματικότητα θα προσπαθήσουμε και
εμείς να προσαρμοστούμε, εντάσσοντας
στη δουλειά μας νέες τεχνολογίες και νέα
κανάλια μάρκετινγκ. Από την άλλη, και η πο-
λιτεία έχει υποχρέωση να θεσπίσει άμεσα
κανόνες και να ρυθμίσει επιτέλους συνολι-
κά με όρους εξασφάλισης του υγιούς αντα-
γωνισμού, ειδικά ενόψει της νέας πραγματι-
κότητας από την κατάργηση της τουριστι-
κής μίσθωσης, για την οποία, ειρήσθω εν
παρόδω, είχαμε δώσει μάχη το 2014 και την
είχαμε κρατήσει στον έναν μήνα, και ο οποί-
ος βέβαια μέσα από την πίεση των διεθνών
lobby αποτελεί παρελθόν.
»Σε αυτή την προσπάθεια της πολιτείας,
το ξενοδοχειακό επιμελητήριο της Ελλά-
δος, ένα όργανο αξιόπιστο και πρωτοπόρο
με την ιδιότητα του θεσμικού συμβούλου
της πολιτείας, είναι έτοιμο να βοηθήσει με
κάθε τρόπο».
Οι νέες προκλήσεις της οικονομίας του
διαμοιρασμού (sharing economy)
Η νομικός Κωνσταντίνα Θεοδοσάκη πα-
ρουσιάζει τις νέες προκλήσεις της οικονο-
μίας του διαμοιρασμού (sharing economy)
και την Airbnb από νομική σκοπιά.
H Κωνσταντίνα Θεοδοσάκη, της οποίας το
άρθρο παραθέτουμε, είναι δικηγόρος Αθη-
νών και κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων
της Νομικής Αθηνών (Αστικού Δικαίου και
Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου), καθώς και του
European Master in Law and Economics των
Πανεπιστημίων Erasmus University of
Rotterdam (Ολλανδία), University of Ghent
(Βέλγιο) και University of Vienna (Αυστρία).
Έχει εκπονήσει σε post master επίπεδο δι-
πλωματική εργασία με θέμα «A law and
economics analysis of the sharing economy:
Challenging traditional notions of private
ownership – the case of Airbnb», στην οποία
αναλύει σε βάθος το φαινόμενο της οικονο-
μίας του διαμοιρασμού. Στο πλαίσιο της
έρευνάς της εξετάζει πώς και πόσο η εται-
ρεία επηρεάζει τον ανταγωνισμό, τι συμβαί-
νει με το θέμα της φοροδιαφυγής, πώς προ-
στατεύονται οι προσφέροντες την οικία τους
για οικονομική εκμετάλλευση και άλλα σχετι-
κά θέματα.
Ι. Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ
Με εφαλτήριο τη νεοκλασική οικονομική
θεωρία, ο Coase, λαμπρός Άγγλος οικονομο-
λόγος κάτοχος βραβείου Νόμπελ στην οικο-
νομική επιστήμη και θεμελιωτής της οικονο-
μικής ανάλυσης του δικαίου, της διεπιστημο-
νικής μελέτης δηλαδή του δικαιϊκού φαινομέ-
νου, στο έργο του «The Nature of the Firm»
(Coase, 1937) υποστηρίζει ότι η αγορά είναι
ο πρωταρχικός τρόπος επίτευξης της αποτε-
λεσματικής κατανομής των πόρων. Ωστόσο,
η ύπαρξη εξόδων συναλλαγής (transaction
costs) εξηγεί την εμφάνιση των επιχειρήσε-
ων στην οικονομική πραγματικότητα.
Στη σημερινή εποχή το κόστος συναλλα-
γών εντός της αγοράς είναι σημαντικά μικρό-
τερο σε σύγκριση με το κόστος συντονισμού
της παραγωγής στο εσωτερικό μίας επιχεί-
ρησης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εμφά-
νιση της λεγόμενης οικονομίας του διαμοιρα-
σμού ή αλλιώς sharing economy, η οποία ορί-
ζεται ως ένα οικονομικό μοντέλο που βασίζε-
ται στην ανταλλαγή υπο-εκμεταλλευόμενων
περιουσιακών στοιχείων (κινητών ή ακινή-
των) και υπηρεσιών με σκοπό την αποκόμιση
χρηματικού ή μη οφέλους (Botsman R.,
2013). Αυτό που χαρακτηρίζει την οικονομία
του διαμοιρασμού είναι ο συντονισμός των
διάσπαρτων και πολύτιμων πληροφοριών για
την κατανομή των πόρων, σε σχεδόν μηδενι-
κό χρόνο και με ελάχιστο κόπο, εξαλείφο-
ντας έτσι το κόστος των συναλλαγών. Ωστό-
σο, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές αγο-
ρές όπου οι καταναλωτές αγοράζουν ένα
προϊόν και αποκτούν την κυριότητα του πράγ-
ματος, στην οικονομία του διαμοιρασμού
«access is the new form of ownership» (η
πρόσβαση είναι η νέα μορφή ιδιοκτησίας)
(The Economist, 2013).
Η ανάπτυξη της οικονομίας του διαμοιρα-
σμού μπορεί να αποδοθεί σε δύο αλληλένδε-
τους μακροοικονομικούς παράγοντες, την οι-
κονομική κρίση και την ανεργία. Η οικονομι-
κή ύφεση έχει επηρεάσει βαθιά την κατανα-
λωτική συμπεριφορά, καθώς τα παραδοσια-
κά καταναλωτικά πρότυπα αλλάζουν με ρυθ-
μούς γεωμετρικής προόδου (Gazerma & D’
Antonio, 2011). Οι εταιρικές δομές δεν
εμπνέουν εμπιστοσύνη όπως άλλοτε (The
Guardian, 2015). Η οικονομία του διαμοιρα-
σμού συχνά αντιμετωπίζεται ως ένας εναλ-
λακτικός τρόπος αποταμίευσης ή κέρδους
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η AIRBNB ΑΠΟ ΝΟΜΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ
