80
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
Συγκεκριμένα, ο ιδιοκτήτης καταλύματος
γνωρίζει περισσότερα για την κατάσταση
του καταλύματος που προσφέρει από έναν
πιθανό επισκέπτη και ένας πιθανός επισκέ-
πτης γνωρίζει περισσότερα για την αξιοπι-
στία και την προθυμία του να κρατήσει το χώ-
ρο καθαρό και ευπρεπή κατά τη διάρκεια
της διαμονής του από τον ιδιοκτήτη. Τα προ-
βλήματα αυτά συνοψίζονται με οικονομικούς
όρους ως «adverse selection» (δυσμενής επι-
λογή) (Akerlof, 1970) και «moral hazard» (ηθι-
κός κίνδυνος), τα οποία μπορούν να αντιμε-
τωπιστούν με τη δημιουργία ενός «κεφαλαί-
ου φήμης» (reputation capital), που ελαχιστο-
ποιεί το ρίσκο (Ardis, Fernandez-Lozada,
Schmidt, & Tize, 2013), (Bicchieri, Duffy, &
Tolle, 2004, p. 287), (Schor Juliet B., February
2014). Η Airbnb λοιπόν διεξάγει ελέγχους
ταυτοποίησης (Gannes, Airbnb Now Wants
to Check Your Government ID, 2013),
(Isaacson, 2013), ενθαρρύνει τους χρήστες
να μοιράζονται το προφίλ τους στα μέσα κοι-
νωνικής δικτύωσης όπως Facebook,
LinkedIn κ.λπ. και προωθεί τη δημοσιοποίηση
στην πλατφόρμα αμοιβαίων αξιολογήσεων,
τόσο από οικοδεσπότες όσο και από επισκέ-
πτες.
Παρ’ όλο που οι μηχανισμοί αυτοί ασφαλεί-
ας διευκολύνουν τη ροή των πληροφοριών
μεταξύ των χρηστών της πλατφόρμας, ο κίν-
δυνος εμφάνισης περιστατικών βίας ή φθο-
ράς ξένης ιδιοκτησίας παραμένει. Μόλις
πρόσφατα ένα ζευγάρι Καναδών υπέστη ζη-
μία που έφτανε τα 75.000 δολάρια, καθώς μί-
σθωσε την κύρια κατοικία του χρησιμοποιώ-
ντας την πλατφόρμα της Airbnb (Visser,
2015).
Παρόμοια περιστατικά οδήγησαν την εται-
ρεία στην παραχώρηση στους οικοδεσπότες
εγγυήσεως (Host Guarantee) για φθορές στα
έπιπλα ή στο ίδιο το κατάλυμα που εκμισθώ-
νουν (Airbnb, Airbnb Host Guarantee, 2015),
ενώ την 1η Ιανουαρίου του 2015 η Airbnb υιο-
θέτησε και το πρόγραμμα δευτερογενούς
ασφάλισης (Host Protection Insurance
Program) αποκλειστικά για καταλύματα που
βρίσκονται στις ΗΠΑ, καλύπτοντας ενδεχό-
μενη ζημία έως ένα εκατομμύριο δολάρια
ανά περιστατικό (υπό ορισμένους βέβαια πε-
ριορισμούς που παρατίθενται αναλυτικά
στους Όρους Χρήσης της πλατφόρμας)
(Airbnb, Airbnb Host Protection Insurance,
2015).
Η Airbnb έχει κατηγορηθεί επίσης για δια-
στρέβλωση του ανταγωνισμού, καθώς τα
προσφερόμενα καταλύματα διαθέτουν ένα
συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με τις πα-
ραδοσιακές ξενοδοχειακές μονάδες: δεν
υπόκεινται στο ίδιο αυστηρό κανονιστικό
πλαίσιο ρυθμίσεων. Αυτό έχει ως αποτέλε-
σμα να προτιμώνται καταλύματα μέσω της
πλατφόρμας από όλο και περισσότερους low
budget ταξιδιώτες, όπως είναι οι λεγόμενοι
millenniums ή millennials, άτομα δηλαδή με-
ταξύ 18 και 34 (Resonance, 2015), αλλά και
από επαγγελματίες ταξιδιώτες (business
travelers).
Σε πρόσφατο Δελτίο Τύπου της, η
HOTREC επισημαίνει ότι η σκιώδης παραοι-
κονομία της φιλοξενίας (shadow hospitality
economy) έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις,
με αποτέλεσμα να διαστρεβλώνει τον αντα-
γωνισμό, προτείνοντας παράλληλα μία λίστα
με συγκεκριμένα κριτήρια, με τα οποία θα
πρέπει να συμμορφώνονται όλοι οι πάροχοι
τουριστικών καταλυμάτων (HOTREC,
HOTREC Official page, 2011).
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η Airbnb έφερε
επανάσταση στην αγορά και συγκεκριμένα
στις βραχυχρόνιες μισθώσεις μέσω της δη-
μιουργίας επιχειρήσεων micro-hospitality σε
όλο τον κόσμο, αφού ουσιαστικά ο καθένας
μπορεί να νοικιάσει ένα δωμάτιο και να γίνει
ένας μικρο-επιχειρηματίας μέσα σε λίγα λε-
πτά (Lehr, 2015). Η εφαρμογή, ωστόσο, ενός
κανονιστικού πλαισίου που είναι σχεδιασμέ-
νο μόνο για μεγάλες ξενοδοχειακές μονά-
δες δεν φαίνεται να είναι αποτελεσματική
λύση, καθώς παρακωλύει την καινοτομία
(grassroots innovation) (Smith, et al., 2014)
(Cohen & Sundararajan, 2015, p. 123).
Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ενώ πα-
ράγοντες του τουριστικού κλάδου υποστηρί-
ζουν ότι η Airbnb και αντίστοιχες πλατφόρ-
μες θίγουν τον ανταγωνισμό, δεν έχει απο-
δειχτεί σε επίπεδο εμπειρικών ερευνών ότι
η εξάπλωσή της προκαλεί μείωση των εσό-
δων των παραδοσιακών ξενοδοχειακών μο-
νάδων. Αντιθέτως, σύμφωνα με οικονομετρι-
κή μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Τέξας
των ΗΠΑ, η αύξηση κατά 1% στον αριθμό των
καταλυμάτων που προσφέρονται για μίσθω-
ση μέσω της Airbnb προκαλεί μείωση των
εσόδων των ξενοδοχείων μόνο σε ποσοστό
0,034%, στοιχείο που υποδηλώνει ότι δεν
υπάρχει ουσιαστική συσχέτιση μεταξύ
Airbnb και παραδοσιακών τουριστικών κατα-
λυμάτων (Zervas, Proserpio, & Byers, The
Rise of the Sharing Economy: Estimating the
Impact of Airbnb on the Hotel Industry, 2014).
Η εξάπλωση της Airbnb οδηγεί στη μείω-
ση των τιμών των ξενοδοχειακών καταλυμά-
των, ενώ παράλληλα αναγκάζει τις μεγάλες
ξενοδοχειακές αλυσίδες να εκσυγχρονι-
στούν, αξιοποιώντας τις εφαρμογές του Δια-
δικτύου (Schaal, Why Hotels Need to Worry
About Millennials and the Sharing Economy,
2014), και να επενδύσουν περισσότερο στο
στυλ, στην εικόνα, στο σχεδιασμό και στη μο-
ναδικότητα των καταλυμάτων (Von
Oldershausen, 2014).
Βέβαια, η έλλειψη ενός ενιαίου συστήμα-
τος κανόνων δικαίου για τις βραχυχρόνιες μι-
σθώσεις έχει ως αποτέλεσμα πολλά από τα
καταλύματα που εκμισθώνονται μέσω της
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
