Το συνολικό εκτιμώμενο όφελος μονάχα
για τους κλάδους εκείνους που προμηθεύουν
τις ξενοδοχειακές μονάδες με τελικά δια-
τροφικά προϊόντα και πρώτες ύλες (εγχω-
ρίως παραγόμενα και εισαγόμενα) υπολογί-
ζεται ότι ξεπέρασε το 2012 τα 40 εκατ. ευρώ
για το Δήμο Χερσονήσου και τα 120 εκατ. ευ-
ρώ για την Περιφέρεια Κρήτης. Μία πρώτη
εκτίμηση για το 2014 προσεγγίζει τα ποσά
αυτά στα 60 και 160 εκατ. ευρώ αντιστοίχως.
Σημειώνεται ωστόσο ότι η συντριπτική
πλειονότητα πληθώρας προϊόντων, ιδίως των
κατεψυγμένων και μεταποιημένων τροφίμων,
καθώς και των ποτών, προέρχεται από εισα-
γωγικές δραστηριότητες. Συνεπώς, σημαντι-
κό τμήμα των ανωτέρων αξιών εκρέει εκτός
του οικονομικού συστήματος. Η εικόνα επι-
δεινώνεται εάν συνυπολογιστεί ότι και τα
εστιατόρια εκτός ξενοδοχείων λειτουργούν
με τον ίδιο τρόπο.
Η επιμέρους διάκριση των ζητούμενων
προϊόντων σε εγχωρίως παραγόμενα και ει-
σαγόμενα αποτελεί αντικείμενο συνεχούς
διερεύνησης στο πλαίσιο των ερευνητικών
δραστηριοτήτων του ΕΡΕΔΟΛΟΤ και στο
προσεχές διάστημα θα ανακοινωθούν αποτε-
λέσματα. Στο σημείο αυτό ο κ. Χατζημαρινά-
κης αναφέρει επιλεκτικά μία χαρακτηριστική
περίπτωση, αυτή των κατεψυγμένων λαχανι-
κών, όπου, σύμφωνα με τα στοιχεία, αντιστοι-
χεί συνολικά στον εισερχόμενο τουρισμό της
χώρας (ανεξαρτήτως καταλύματος), το 40 %
της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης του
είδους. Εφόσον δεν παράγεται εθνικά επαρ-
κής ποσότητα, ώστε να ικανοποιηθεί η ζήτη-
ση που δημιουργούν αθροιστικά οι μόνιμοι
κάτοικοι της χώρας και οι τουρίστες, νομοτε-
λειακά δημιουργούνται ανάγκες για εισαγω-
γές. Εκτιμάται ότι, λόγω της επιπρόσθετης
ζήτησης που ενεργοποιεί ο εισερχόμενος
τουρισμός σε κατεψυγμένα λαχανικά, εισά-
γουμε ετησίως ως χώρα ποσότητα τέτοια
(πάνω από 17.000 τόνους το 2012) που αντι-
στοιχεί περίπου στο 1/3 της συνολικής εγχώ-
ριάς τους προσφοράς.
Προτάσεις
Η λύση του προβλήματος, η δυσχέρεια δη-
λαδή εισόδου πολλών ελληνικών προϊόντων
στα ξενοδοχεία και στα εστιατόρια, κρύβεται
στα αίτια που το δημιουργούν.
• Χρειάζεται ενίσχυση της ανταγωνιστικότη-
τας των εγχώριων αγροτικών και μεταποιη-
μένων προϊόντων.
• Επιπρόσθετα, ανάπτυξη συνεργατικών
δράσεων μεταξύ τουριστικών επιχειρήσε-
ων και παραγωγικών φορέων σε τοπικό/πε-
ριφερειακό επίπεδο με οργανωμένες πα-
ραγωγικές και διανεμητικές δομές, ικανές
να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις (ποσό-
τητα, ποιότητα, χρόνο παράδοσης), ιδιαίτε-
ρα κατά την περίοδο αιχμής.
• Είναι επίσης απαραίτητο από την πλευρά
των τουριστικών επιχειρήσεων να επενδύ-
σουν στην προστιθέμενη αξία που ο γα-
στρονομικός πλούτος της ελληνικής/τοπι-
κής κουζίνας με τοπικά προϊόντα ποιότη-
τας (και όχι μόνο συνταγές) μπορεί να
αποδώσει, σε αντίθεση με υποβαθμισμέ-
νες υπηρεσίες και συνοδευόμενες πολιτι-
κές συμπίεσης του κόστους, που αποκλεί-
ουν το ελληνικό και συχνά ακριβότερο
προϊόν. Κάποια ενθαρρυντικά παραδείγμα-
τα ήδη έχουν εμφανιστεί, όπως η πρωτο-
βουλία του ΞΕΕ για το Ελληνικό Πρωινό,
συνεργατικές δομές μεταξύ παραγωγών
και ξενοδοχείων (ακόμα και σε all-
inclusive), καθώς και τοπικά/περιφερεια-
κά δίκτυα προώθησης των εγχώριων προϊ-
όντων που βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο
ανάπτυξης.
Η χρησιμότητα του εργαλείου
Η σύσταση ενός μηχανισμού διαρκούς πα-
ρακολούθησης των επιπέδων κατανάλωσης
ποικίλων αγαθών και των μεταβολών που
ενεργοποιούνται στη ζήτησή τους από τις
ετήσιες αλλά και εποχιακές διακυμάνσεις
των διανυκτερεύσεων παρέχει χρήσιμη πλη-
ροφόρηση για το σχεδιασμό και τον προ-
γραμματισμό στρατηγικών δράσεων, τόσο
από τις αγροτικές και μεταποιητικές επιχει-
ρήσεις όσο και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση,
στο πλαίσιο άσκησης στοχευμένης τουριστι-
κής και ευρύτερης οικονομικής πολιτικής
(π.χ. αγροτικής πολιτικής). Μίας πολιτικής με
επίκεντρο την οργανική σύνδεση της τουρι-
στικής κατανάλωσης με την εγχώρια παρα-
γωγική δομή, με σκοπό αφενός την ενδυνά-
μωση των υφιστάμενων παραγωγικών κλά-
δων, αφετέρου την προώθηση επενδύσεων
και θέσεων εργασίας σε νέες αγροτικές και
μεταποιητικές δραστηριότητες εν καιρώ πα-
ραγωγικής συρρίκνωσης.
Σημειώνεται ότι ανάλογη έρευνα κατανά-
λωσης των τουριστών διενεργήθηκε και για
τα προϊόντα που συνθέτουν το «πρωινό» στα
ξενοδοχειακά καταλύματα, αλλά και στα κα-
ταστήματα λιανικού εμπορίου, που έχουν ως
βασική ή αποκλειστική τους πελατεία τουρί-
στες. Για ενημέρωση σχετικά με την εξέλιξη
του πιλοτικού έργου, μπορούν οι ενδιαφερό-
μενοι να επισκεφθούν την ιστοσελίδα του Δή-
μου Χερσονήσου, όπου αναρτώνται όλα τα
στατιστικά στοιχεία που αφορούν τις διάφο-
ρες πλευρές της επιστημονικής μελέτης:
tourism-satellite-accounts.html
75
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
«Η λύση του προβλήματος, η δυσχέρεια δηλαδή
εισόδου πολλών ελληνικών προϊόντων στα
ξενοδοχεία και στα εστιατόρια, κρύβεται στα αίτια
που το δημιουργούν».