70
ρεπορτάζ
Η δουλειά της μπαταρίας είναι μία και μοναδική…
να παρέχει ενέργεια. Όλα τα σπίτια έχουν συσκευές
που χρειάζονται μπαταρίες, από το τηλεκοντρόλ
μέχρι το ξυπνητήρι. Συνεπώς, πάντα ο κόσμος θα
αγοράζει μπαταρίες, καλό είναι λοιπόν να μπορεί
να τις προμηθευτεί και από εσάς.
Ένα χρήσιμο
αντικείμενο!
Η
πρώτη επαναφορτιζόμενη μπαταρία κατα-
σκευάστηκε από τον Γκαστόν Πλαντέ το 1859,
στο εργαστήριό του στο Παρίσι και αποτελού-
νταν από μία σειρά γυάλινων δοχείων, που
περιείχαν θειικό οξύ και πλάκες μολύβδου. Ζύγιζε 35
κιλά, είχε όγκο μερικών κυβικών μέτρων και παρείχε
τάση 4,5V – αρκετά βαριά, υγρή και επικίνδυνη για να
είναι φορητή. Το 1900, ο Τόμας Έντισον κατασκεύασε την
πρώτη μπαταρία ξηρού τύπου. Σήμερα, έναν αιώνα
μετά, οι μπαταρίες ζυγίζουν ελάχιστα γραμμάρια και
έχουν πάχος λίγων χιλιοστών.
Πώς λειτουργεί
Η μπαταρία ή ηλεκτρικός συσσωρευτής (ενίοτε και απλά
συσσωρευτής) είναι η συσκευή η οποία αποθηκεύει
χημική ενέργεια και την αποδεσμεύει με τη μορφή ηλε-
κτρισμού. Για το σκοπό αυτόν χρησιμοποιούνται
ηλεκτροχημικές διατάξεις όπως η γαλβανική στήλη. Η
ανάπτυξη των μπαταριών άρχισε με την κατασκευή της
βολταϊκής στήλης από τον Αλεσάντρο Βόλτα. Εικάζεται
όμως ότι κάποια αντικείμενα, που χρονολογούνται
γύρω στο έτος 600 και είναι γνωστά ως μπαταρίες της
Βαγδάτης, είχαν χρησιμοποιηθεί για την παρα-
γωγή μικρής ποσότητας
ηλεκτρισμού.Μια μπαταρία είναι
στην ουσία μια μικροσκοπική
μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω μιας
χημικής αντίδρασης. Οι μπαταρίες ξηρού στοιχείου
(αλκαλικές) διαφέρουν ποικιλοτρόπως, αλλά όλες απο-
τελούνται από τα ίδια βασικά μέρη.
Η ιστορία της μπαταρίας
Οι περισσότεροι ιστορικοί χρονολογούν την έναρξη της
ανάπτυξης μπαταριών στα τέλη του 18ου αιώνα.
Ωστόσο, μερικά αρχαιολογικά ευρήματα θέτουν την
ημερομηνία αυτή μέχρι και 2.000 έτη πριν. Το 1938, ο
Βίλεμ ντε Κούνινγκ ανακάλυψε στο Ιράκ ένα πήλινο
δοχείο πέντε ιντσών το οποίο περιείχε έναν χάλκινο
κύλινδρο που περιέκλειε μια σιδερένια ράβδο. Ο Κού-
νινγκ αποφάσισε ότι αυτό ήταν μια αρχαία μπαταρία. Το
1771 ένας Ιταλός ανατόμος, ο Λουίτζι Γκαλβάνι, παρατή-
ρησε τα εξής: Εκτελώντας ένα πείραμα με νεκρούς
βατράχους, είδε ότι αν έφερνε σε επαφή τα νεύρα των
μηρών με δύο διαφορετικά μέταλλα (π.χ. σίδηρο και
χαλκό), ο μυς έκανε μία σύσπαση. Αυτή όμως είναι μία
ιδιότητα μόνο των ζωντανών μυών. Ο Γκαλβάνι απέ-
δωσε το φαινόμενο σε κάποιο είδος ηλεκτρισμού στο
μυϊκό σύστημα, τον οποίο ονόμασε «ζωικό ηλεκτρι-
σμό». Μάλιστα, δεν ήταν λίγοι αυτοί που πίστεψαν πως
είχε βρεθεί η λύση στο μεγάλο αίνιγμα της ζωής.
Ο Αλεσάντρο Βόλτα ήταν φυσικός, ο οποίος έγινε
κυρίως γνωστός για την ανακάλυψη της ηλεκτρικής
Του Στέλιου Ασλανίδη
